O Festival Internacional de Teatro Clásico de Mérida, o de Almagro e, en clave galega, o FIOT de Carballo, que este ano celebra as súas vodas de prata, transforman estas tres cidades durante os meses de verán e outono nun enorme e máxico escenario
14 oct 2016 . Actualizado ás 18:35 h.Hai lugares que, co tempo, acaban ligados para sempre a determinadas citas ou expresións culturais que os transforman, enriquécenos e imprégnanos dun simbolismo do que nunca máis se desprenderán. Milán non se entende sen moda, Berlín sen arte, Cannes sen cine e Mérida sen teatro. Todas estas disciplinas transforman os lugares físicos ata convertelos non só nun referente, tamén nun enclave único, mesmo máxico. Sucede especialmente nas cidades que acollen festivais teatrais: as súas rúas deixan de ser labirintos de lastros e asfalto para converterse en escenarios permanentes, en cada recuncho cóntase unha historia nova e, en determinadas datas do ano, resulta imposible desvinculalas de dramas, monólogos e, sobre todo, espectáculo.
O Festival Internacional de Teatro Clásico de Mérida é a cita de teatro clásico máis antiga dos que se celebran en España e está considerada como a máis importante no seu xénero. As representacións das obras do certame estremeño levan a cabo anualmente, durante os meses de xullo e agosto no Teatro Romano de Mérida, o máis antigo do mundo en funcionamento, considerado como un dos edificios que mellor representan os modos e as formas da arquitectura romana en época do emperador Augusto.
Na histórica cidade manchega de Almagro celébrase outra cita imprescindible para os amantes do teatro clásico. Ao redor de 60.000 persoas reúnense cada edición para asistir aos numerosos espectáculos, eventos e actividades que se programan durante o mes de xullo, transformando a cidade nun enorme espectáculo onde os artistas se mesturan cos visitantes.
As vodas de prata do FIOT
Con pouco máis de 31.000 habitantes, Carballo acolle cada mes de outubro a máis de 15.000 espectadores que gozan de espectáculos varios que lle dan forma ao Festival Internacional Outono de Teatro (FIOT), convertido xa nun referente no panorama nacional e que este ano celebra a súa edición número 25. Para celebrar estas vodas de prata, a cita da capital de Bergantiños ten preparados un total de 34 espectáculos, catro estreas absolutas e oito estreas en Galicia. Un mes enteiro, entre o 23 de setembro e o 29 de outubro, de puro teatro.
Unha das máis famosas actrices do panorama nacional, Branca Portillo foi, co seu monólogo O testamento de María e unha puntación de 4,65 sobre 5, a gañadora do último Premio do Público decidido polos espectadores. En palabras doutra grande da escena española, Charo López, «o FIOT é un canto ao teatro». Álvaro Tato, escritor, actor, dramaturgo e membro fundador da compaña Ron Lalá, considera o FIOT como «un símbolo da resistencia da cultura en España». «A súa programación demostra que os prexuízos teñen que ir ao lixo e que o teatro pertence a todo o mundo», sostén.
É xustamente a amplitude do seu programa, que abarca todo tipo de públicos, formatos e espazos, o que converteu ao FIOT nun dos referentes do teatro español. Ademais da programación de sala, que inclúe «as mellores montaxes e compañas da escena española», en palabras do actor Juan Diego Botto, o festival carballés transfórmase na súa versión máis contemporánea a través do Ciclo OTNI (Obxecto Teatral Non Identificado), adopta unha cara divertida e irreverente coa «Rúa dúas Contos», adquire unha dimensión rueira no «Teatro de Rúa» ou se envorca cos nenos grazas ao «Fiotiño».
Neste contexto, o teatro subir a todo tipo de escenarios, desde as rúas e prazas de Carballo ao Mercado Municipal, o mesón ou a adega. Aquí conviven homenaxes a Shakespeare e Cervantes con motivo do IV Centenario do seu falecemento cos monicreques, a maxia, as acrobacias ou o cabaré.
En paralelo, mantéñense outras actividades que xa son un clásico como a «Escola do espectador» impartida polo crítico Camilo Franco, o «Café con» os grupos teatrais que acoden ao Festival, ou o «Dálle un bocado ao FIOT» en que os locais de hostalería preparan os seus “bocados” inspirados no Outono de Teatro.
O FIOT ten carácter internacional e, ao mesmo tempo, constitúe un gran dinamizador da escena galega. Un bo exemplo, dentro da programación de sala deste ano, é a estrea absoluta, o 14 de outubro, do Tolleito de Inishmaan, un moderno clásico universal coproducido polo propio FIOT baixo a dirección do Xograr de Outono, Cándido Pazó.