Un hotel en construción

quique alvarellos

SANTIAGO

Luis Xurelo

O Compostela abriu na Praza de Galicia en 1929

02 abr 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

Non son unhas obras calquera. É a construción do Hotel Compostela na actual praza de Galicia. O autor da imaxe é Luis Chicharro (fillo de Manuel Chicharro Bissi), o mesmo que fotografara, tamén por eses días, ese edificio que -acabado de estrear- asoma ao fondo da imaxe á esquerda: o mítico Castromil. Estamos arredor de 1927 ou 28. Esta fotografía, descoñecida mesmo para os actuais propietarios do hotel, encóntranse no Arquivo Chicharro que custodia o Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento. Luis Xurelo elixe un «contrapicado» para realzar vos volumes do que sería ou primeiro gran hotel dá cidade, inaugurado en 1929. Ou curioso dás obras é a memoria que hai debaixo delas, vos usos tan variados deste solar fronte á antiga Porta dá Mámoa. A saber: dá Santa Inquisición a un teatro, pasando por un garaxe, unha imprenta ou pola sede dá Unión Obreira. Son quizais vos metros cadrados máis multiusos dá historia última de Compostela.

Ímolos resumir. Collamos aire: arredor de 1730 trasladouse aquí o Tribunal do Santo Oficio ou Santa Inquisición (dá reparo poñer «Santa» diante destes nomes), no lugar onde se erguía a Casa Grande do Hórreo. Abolida a Inquisición, un século despois, o edificio destinaríase a escola infantil, pero tamén á Facenda da época, a colexio de Farmacia cunha importante colección de historia natural, e xa, no abrente do século XX, compartiron usos a Unión Obrera, a maquinaria da Tipografía Galaica e os cocheiros da Carrilana. O edificio (enorme, do que falaremos noutra ocasión) sería derrubado en 1913. No seu lugar ergueuse un garaxe (desta volta, da empresa La Unión) construción deseñada polo arquitecto López de Rego, que uns anos despois sería adaptada para o seu uso como teatro, o modernista Teatro Royalty. En 1927 tírase o Royalty e chegamos, xa por fin, á foto que nos ocupa. Xa podemos respirar.

O arquitecto do Compostela foi o vigués Antonio de Cominges. O tipo de hotel que se inauguraría no ano 1929 supuxo -pola súa moderndidade- toda unha revolución para a cidade. Por el pasarían, sobre todo nos seus primeiros anos, a sensibilidade musical e poética de García Lorca, a cinematográfica estampa da primeira dama arxentina, Evita de Perón; escritores únicos e esperpénticos como Valle Inclán, e tamén perigosos lexionarios como Millán Astray. Todos eles deixaron a súa pegada nun libro de firmas único que teñen ben custodiado os actuais propietarios.

Medio século despois, como sabemos, o Castromil deixaría unha estampa similar a esta, pero á inversa, é dicir, de destrución inexplicable. Como alivio, está o Compostela, totalmente reformado e adaptado por dentro, pero que mantén intacta esa súa estampa exterior de robusto castelo urbano. E con ese capitel (onde se representa un banquete) e escudo (no que aparecen o Antigo Reino de Galicia e as peregrinacións), obras ben interesantes de Francisco Asorey.

editor\alvarellos.info