«O cangrexo vermello, se se instala nun sitio, non hai xeito de sacalo»

manu outeiro VARRO / LA VOZ

PONTEVEDRA

Este crustáceo, que poboou unha canteira abandonada en Barro, é unha das especies invasoras máis perigosas de Galicia

12 sep 2015 . Actualizado ás 05:00 h.

A irrupción do cangrexo vermello americano, procambarus clarkii, na lagoa dunha antiga canteira en Barro constitúe o enésimo episodio do avance deste crustáceo en Galicia. Unha invasión que preocupa e moito aos biólogos. Fernando Cobo (Santiago, 1960), director da estación hidrobiológica da Universidade de Santiago e experto en zoología, analiza para La Voz a proliferación desta especie.

-Está moi estendido en Galicia o cangrexo vermello americano?

-Si. O cangrexo vermello entrou fai uns vinte anos e estendeuse xa por toda Galicia practicamente. Está presente tanto en ríos como en charcas ou depósitos de auga, como canteiras, mesmo.

-Representa unha ameaza?

-O cangrexo vermello é unha das especies invasoras características típicas da península ibérica. Como todas as especies invasoras, o que fai é diminuír ou competir coas especies autóctonas e, ao final, ao que implica é a unha diminución da biodiversidade autóctona de Galicia.

-É o culpable da desaparición do cangrexo de río propio de Galicia?

-Non. O cangrexo de río autóctono ibérico aínda está en discusión, desde o punto de vista científico, se é autóctono ou se procede dunha especie que había en Italia. A causa da extinción do cangrexo en Galicia, que tiña unha extensión moi limitada, zonas de Ancares e Courel, non ten nada que ver co cangrexo vermello. Porque o cangrexo vermello é o responsable dunha enfermidade que se chama fanomicosis, que é un fungo, que si exterminou o cangrexo autóctono na península ibérica. Pero en Galicia non hai rexistros da fanomicosis.

-Como chegou este cangrexo a Galicia?

-Como chegan todas as especies invasoras, traídas por alguén que de xeito irresponsable as solta no medio natural. Nós sospeitamos que en Galicia, fai uns vinte anos, empezou a comercializarse vivo. A xente comprounos vivos e dixo, vou botalos no río de ao lado da miña casa ou no estanque, e a partir de aí ir distribuíndo.

-En casos como o da canteira de Barro, un ecosistema illado, Poden causar algún tipo de dano?

-As especies invasoras en xeral están a actuar e diminuíndo a biodiversidade, compiten de distinto xeito con especies autóctonas integradas na función dos ecosistemas. Que estea nunha charca non quere dicir que estea illado, como chegou tamén sae por outros lados.

-Comerllos entraña algún risco?

-Son comestibles, para os seres humanos non entraña ningún risco. Pero son de moi baixa calidade, depende moito da preparación.

-Acaba de ser descatalogado como especie invasora, por que?

-Nalgunhas zonas, onde hai moita tradición de pesca do cangrexo e polo tempo que levaba a especie establecida, conseguiuse que se descatalogue non como especie invasora, senón que deba ser de aplicación a lei de especies invasoras nesas rexións. En Galicia, é claramente unha especie invasora e das máis perigosas desde o punto de vista ecosistémico.

-Está a gañarnos a batalla?

-Nalgúns casos inténtase erradicar, pero o cangrexo vermello americano, cando se instala nun sitio, non hai xeito de sacalo. O que hai que facer é prevención e educación.

Fernando cobo director da estación de hidrobiología da universidade de Santiago