De non ter falecido o gran humorista Miguel Gila e o inmenso pallaso Charlie Rivel cabería maliciarse que ambos son, en materia territorial, os grandes asesores dun PSOE que non dá unha desde hai moitos anos nese asunto crucial da política española. Tanto que foi o desvarío de Zapatero -que entregou a un PSC en plena deriva nacionalista o temón da política autonómica- o que nos conduciu en gran medida á crise actual: co secesionismo en pé de guerra e o que queda do PSOE e o PSC dispostos a insistir na senda de erros garrafales que marcaron a súa disparatada acción territorial do 2004 en diante.
Cristina Narbona, nova presidenta do PSOE, acaba de demostrar, cunhas declaracións asombrosas, que o descoido socialista nesa esfera é xa só comparable á frivolidade de quen, por non ter nin idea do que se traen entre mans, botan a rodar ocorrencias a ver se por casualidade soa a frauta. As últimas non teñen desperdicio. Agora, ao parecer, o PSOE aposta, para plasmar a súa proposta dunha España plurinacional que daría segundo el solución á sublevación nacionalista, por imitar o modelo federal belga e alemán. ¡Impresionante!
Si, si, impresionante, por moitísimas razóns, das que non me resisto a sinalar a principal: que os federalismos alemán e belga parécense entre si o que unha aspiradora e un ventilador. O primeiro é un federalismo cooperativo, que funciona sobre a base dun sistema de partidos nacional e unha sólida lealdade federal marcada pola inexistencia de forzas nacionalistas. O segundo é todo o contrario: un federalismo centrífugo, nun país onde non hai partidos nacionais, onde a lealdade federal brilla pola súa ausencia e onde todo o sistema político está condicionado polas crecentes demandas nacionalistas de flamencos e valones. Se un ten a Bélxica por modelo non pode ter a Alemaña e viceversa. Polo demais, o grao de descentralización de Alemaña é substancialmente menor que o que existe hoxe en Cataluña e o de Bélxica -ampliado ata en seis ocasiones no último medio século- non resiste, nin de lonxe, a comparación co noso modelo autonómico, moito máis descentralizado que aquel en todas as esferas.
O grao de confusión en que vive a nova dirección socialista é, por iso, de tal envergadura que algúns dos que no PSOE saben destas cousas -que os hai- deberían aclarar a Sánchez que parecerse a Alemaña significaría recuperar no esencial nosa dinámica autonómica previa ao desafío golpista do secesionismo catalán, mentres que parecerse a Bélxica suporía estender a toda España algo parecido á tolemia nacionalista, antes vasca e agora catalá. Ese será, de feito, o resultado do desbarre do novo PSOE se ninguén nel se atreve a pararlle os pés ao frívolo irresponsable que agora o dirixe.