«O tren é un aliado eficaz para o traslado de residuos a Sogama»«Aforramos ao erario público dous millóns de euros ao ano, con maior carga de traballo»

Abelardo Carrillo Jiménez (Villares del Saz-Cuenca, 1956) é director xeneral de Renfe Mercancías desde outubro do 2016, pero leva na empresa desde hai 32 anos. Esta compaña, xunto coas firmas Copasa e Logirail, baixo o nome da UTE Ecocargo, é a concesionaria, desde marzo do pasado ano, da recollida e transporte por estrada e ferrocarril das 800.000 toneladas de residuos sólidos urbanos que xeran case 2,3 millóns de galegos procedentes de 294 concellos, lixo que é tratada por Sogama nas súas instalacións de Cerceda

-Que papel xoga o ferrocarril dentro deste plan de recollida e transporte?

-O tren é un medio de transporte que achega sustentabilidade, sobre todo ambiental, e tamén eficiencia económica. Dentro do plan de transporte de residuos de Galicia o que estamos a demostrar desde que levamos a concesión é que os resultados son espectacularmente bos.

-En que parámetros baséase a empresa para xustificar estes resultados?

-Produciuse unha mellora da eficiencia e a eficacia. Estamos a responder ao gran reto que representaba a operación loxística de organizar a carga nos trens, o transporte e a descarga. Por iso é polo que me pareza que o tren está a demostrar ser un aliado moi eficaz no tratamento dos residuos sólidos en Galicia.

-Que balance fai desta concesión, que entrou en vigor en marzo do 2016?

-O que pon de manifesto este proxecto é a capacidade de organización das partes que interveñen, que son as Administracións, a autonómica e a local, e as empresas, tanto operadoras como provedoras de servizos. Sen pretender desatar a euforia, paréceme que se trata dun éxito espectacular. É a primeira vez que demostramos que o transporte intermodal, a combinación de estrada e tren xunto co resto da loxística empregada, en Galicia é capaz de facer fronte a un problema de viabilidade das cidades.

-Onde radicaba o problema?

-No tratamento de recollida dos residuos, e que Galicia o resolveu, desde o meu punto de vista, de xeito exemplar. É un modelo de éxito que debe ser imitado por outras comunidades autónomas pola súa elevada efectividade.

-En que se basea este modelo?

-Combínase todo o que é a recollida dos residuos, o traslado aos 42 puntos de concentración, o transporte, ben por estrada, ben por ferrocarril, a coordinación co medio ferroviario, a eficacia do propio transporte ferroviario, e, posteriormente e o tratamento en Sogama. Para min é un exemplo de moitas cousas: de organización territorial, loxística, un acerto de coordinación de modos, exemplar e modélica, un modo de participación das Administracións e a mixta público-privada. Creemos que o cliente, neste caso a Xunta, está satisfeita polo traballo que se está levando a cabo.

-Sobre todo se se ten en conta o elevado grao de dispersión poboacional e unha orografía e unha climatoloxía algo complicadas.

-Cando se empezou con esta concesión, o predominio da estrada era total, ou case total. Representaba o 80 % da recollida de residuos de Galicia. En apenas un ano e tres meses logramos equilibrar a cota: estamos practicamente no 50 %, o cal constitúe un aliciente para pensar que o tren ten unha achega máis significativa e perdurable porque serve de solución a este problema de dispersión poboacional. Creemos que debemos aumentar aínda máis este protagonismo do ferrocarril, pero sen deixar de lado a estrada. Ao contrario, o transporte viario, con esta estrutura poboacional que ten Galicia, é moi importante nesta loxística e nunca prescindiremos deste medio.

-É máis barato levar o lixo en tren ata Sogama?

- O custo hase reducido en torno ao 30 % con respecto ao anterior modelo. É un dato moi significativo que avala o noso traballo.

-Este modelo de xestión dos residuos cara a onde avanza, pensando nos oito anos que restan de concesión?

-O obxectivo é mellorar a capacidade ferroviaria e loxística. É dicir, que o noso volume de transporte vaia aumentado en función das necesidades dos cidadáns. E iso tradúcese nos investimentos que realizamos en Cerceda, a compra de 126 colectores novos, fixemos un túnel de lavado de colectores, melloramos as cuestións relacionadas coa hixiene e a saúde ambiental. Investimos, e isto é moi novo e importante, nun sistema informativo específico para a xestión de toda a loxística e os elementos que interveñen nesta concesión, como convois e camións. Estas actuacións estannos dando unha capacidade de coñecemento moi exportable do modelo desenvolvido en Galicia. Mellorouse a estación de Taboadela, investiuse nun sistema de pesadas... A nosa idea é que o modelo creza. Estamos ao 50 % da participación modal e podemos crecer ata o 80 en breve, porque para iso deseñamos este plan de investimentos.

«Logramos reducir nun 30 % os custos de traslado dos residuos a Sogama sendo moito máis eficaces»

O director xeral de Renfe Mercancías avala o traballo desempeñado pola compaña nestes case 16 meses de concesión.

-Todo este investimento está cuantificada?

-Falamos duns 15 millóns de euros e iso que aínda queda marxe de mellora, ao tratarse dun modelo de éxito, grazas á achega de Logirail e Copasa.

-Que emprego xera Renfe Mercancías no transporte de lixo a Sogama?

-Son 35 empregos directos e outros 80 indirectos, só coa vertente ferroviaria. Pero son moitos máis os que xeramos dada a loxística que precisamos. Falamos de seguros, reparacións, contratacións de obras e servizos...

-Que lle diría aos galegos sobre o modelo de xestión empregado pola concesionaria?

--Para min o máis importante é o orgullo de levar a cabo este proxecto. Non só se trata dunha empresa que busca os fins económicos. O que estamos a facer é dar unha solución a unha obrigación social, a unha necesidade de organización do territorio, a unha esixencia ambiental e a unha reclamación da organización das cidades e dos núcleos de poboación do rural. Creo que está sendo un modelo de transporte eficaz. Reducimos o custo do traslado de residuos ao contribuínte. Pasamos de supor un custo ao erario público de 14 millóns de euros ao ano, a 12 millóns, e cun maior volume de carga de traballo. Aforramos dous millóns de euros ao ano, pero ademais aforramos emisións contaminantes á atmosfera, reordenando o tráfico rodado na estrada, é dicir, xa non hai tantos camións en circulación. É como para sentirse moi orgulloso. E repito, este modelo é extrapolable a outras comunidades autónomas cunhas características sociais e de territorio similares.

-O presidente de Sogama, Javier Domínguez Lino , ten claro que as 800.000 toneladas de lixo ao ano converteranse pronto nun millón. Teñen previsto este novo escenario?

--Si, estamos a expolo. Temos un parque de colectores e vagóns listo para ampliar, estamos mellorando as condicións de tracción das locomotoras e todo o que ten que ver cos recursos de produción. Non vai haber problema algún con iso novo escenario que nos ten pensado.

---

---

---