As máis de mil celebracións que enchen a axenda festiva galega en xullo e agosto moven millóns de euros na comunidade, dinamizando sectores tan dispares como o cárnico ou o madeireiro
10 jul 2017 . Actualizado ás 00:56 h.Conta Javier Saavedra, director dos Satélites, que hai uns anos a comisión de festas dunha parroquia da contorna de Ferrol pediulles que dedicasen unha canción a unha muller que, no seu leito de morte, chamounos para rogarlles que non deixasen de organizar a verbena. E non se esqueceu de sacar de debaixo da almofada unha achega de 150 euros, correspondente á súa contribución habitual para tres anos.
Aquela veciña non quería que desaparecese a celebración porque era a única data do ano na que reunía á súa familia. Aquel día, a parroquia volvía encherse de xente, espertando a aletargada economía local. «Desde os pintores que van darlle unha man á casa para que estea bonita cando vén a xente de fóra, ata os supermercados; as florerías, que non só decoran a igrexa, tamén os camposantos; os panadeiros; o electricista... Non hai quen non gañe algo coa festa», di Saavedra.
Máis aló de todo o que move a industria das orquestras en Galicia -un estudo da Universidade de Santiago realizado no 2012 falaba de 26,2 millóns de euros anuais-, o impacto económico e o arraigamento que garanten as verbenas en Galicia é bastante maior. «Dinamizan a economía local e fortalecen o arraigamento e identificación cultural. As festas patronais xeran vínculos afectivos e comunitarios co territorio», di o profesor de Xeografía Humana da USC Carlos Ferrás.
Pero este tipo de celebracións son só un dos eixos dun motor moito máis potente composto por pezas tan dispares como esas citas puntuais para celebrar o patrón; romarías ou peregrinacións; churrascadas ou cigaladas populares; eventos gastronómicos como O Percebe do Roncudo ou o Albariño de Cambados; festas históricas como o Arde Lucus, a Feira Franca de Pontevedra, a Festa dá Istoria de Ribadavia, a Medieval de Betanzos...
A cuestión é que, como recoñecen tanto desde Turgalicia como desde o Clúster de Turismo ou as deputacións provinciais, o terreo que abonan as festas en Galicia é tan amplo e ten tal forza económica que a súa achega real ao PIB está aínda por medir. De feito, resulta moi complicado facelo. Talvez porque son moitos os sectores que se alimentan delas. Desde a hostalería ao turismo pasando polo vitivinícola, o forestal, o cárnico, pasando pola artesanía, a industria de palcos, escenarios, cartelería, deseño gráfico, transporte, plásticos, téxtil, equipos de son, infraestruturas para iluminación, compañas encargadas de revisar as atraccións...
«Sabes quen move o mercado de segunda man das flotas de camións que deixan as grandes empresas ao acabarlles o leasing? As orquestras. Porque cada cinco ou seis anos temos que cambiar os camións porque os acabamos ao ir polos pobos ou metelos ata as parroquias que están no medio do monte», di Saavedra.
E as fábricas de velas? Desde Cererías Compostela, encargada de fornecer aos santuarios de Amil e Maceda, subliñan a inxección inoculada pola celebración dos milagres en ambas as ermidas a principios de setembro. «Exactamente non che podo dicir cantas velas lles servimos eses días porque iso sabeo o cura, pero é verdade que o impacto desas festas o notamos moito», din desde a factoría de Brión. Ademais, non hai romaría na que non haxa un posto de rosquillas.
A nova normativa de seguridade que se aplica ás verbenas xerou tamén un impacto nas compañas encargadas de revisar os equipos dos feirantes. «Por pequena que sexa a parroquia, os organizadores das festas han de contratar tamén seguros de responsabilidade civil. Comentárono algúns alcaldes», explican desde a Fegamp.
A lista de sectores beneficiados é tal que mesmo traspasa as fronteiras da comunidade. Ata a empresa Tecnare bautizou un dos seus modelos de altofalantes, preparado para aguantar a choiva, como Galicia pola ampla demanda que recibía desde o oeste de Pedrafita.
O que está claro é que move millóns. Como exemplo, segundo os datos facilitados polos concellos ou organizadores, só o Arde Lucus, a Feira Franca de Pontevedra e a Pascua de Padrón xeran un impacto económico estimado de máis de 23 millóns de euros.
Outros exemplos do que implican pono tantas administracións como o Concello de Cambados: «No último Albariño saíron 95.000 botellas de viño a dez euros cada unha, calcula. Iso só é en viño». Ou pequenos hostaleiros como Bruno Rodríguez, propietario de Pulpería Carballiño, nese concello ourensán: «O segundo domingo de agosto, cando é a festa, isto énchese. Temos que contratar bastante máis persoal. E hai xente de fóra de Galicia que xa vén tódolos anos». E é que este amplo sector é un dos que máis emprego temporal mobiliza durante o verán. Porque en Galicia hai, só durante xullo e agosto, máis dun milleiro de festas. Ademais, a comunidade declarou 137 de interese turístico internacional, nacional ou autonómico.
Neste sentido, desde o Clúster de Turismo apuntan que «o que está claro é que, cando hai un evento do tipo de , O Marisquiñoa Festa do Polbo do Carballiño, ou o Percebe do Roncudo a restauración e os hoteis nótano. E moito. En Lugo, durante o Arde Lucus celebrado a semana pasada a ocupación acadou o 95 %. Esa xente dorme, come e, probablemente, volva logo a Lugo algunha vez». Pero non só iso. Porque, como engaden, «todos estes eventos son unha arma imbatible de promoción turística, sobre todo porque o que vén, cando volve á súa casa, conta o que viu».
De feito, desde a Asociación Galega de Orquestras reivindican que as verbenas entren tamén dentro dos paquetes que promocionan Galicia no exterior. «Atraerían a moitos turistas de fóra porque esta é unha industria que só hai aquí e haina que coidar», di o seu responsable, Manuel Fariña.
E conta outra anécdota: «Estabamos un día tocando nunha festa ao lado do Camiño. Chegaron uns xaponeses, quedaron coa boca aberta e empezaron a disparar. Que fotos cres que van mostrar cando cheguen a Xapón?».
