A Armada invencible: fracaso ou un gran fito da Historia de España?
Remontámonos ao ano 1588 para rememorar unha das grandes batallas españolas.
18 oct 2019 . Actualizado ás 16:56 h.Seguro que todo o mundo escoitou algunha vez a historia sobre a Armada Invencible e sobre como Felipe II, emperador do mundo por aquel entón, quixo invadir Inglaterra con ela co obxectivo de derrocar a Isabel I, de instaurar de novo o catolicismo abandonado por Henrique VIII e de facer fronte aos continuos ataques dos piratas que traballaban para a Coroa británica. Con todo, seguramente tamén terá oído como os desexos de Felipe II fóronse pola borda (e nunca mellor devandito) e a que se supuña “invencible” acabou sendo unha flota que se afundiu en alto mar. Un plan que tivo moitos protagonistas e que foi liderado por Alonso Pérez de Guzmán, duque de Medina Sidonia, quen aínda que pasou á historia como o culpable do devandito desastre (algo que non é de estrañar dado que non tiña coñecementos de navegación e mesmo se mareaba en alto mar) tivo un papel decisivo que puido salvar moitas vidas e mesmo mitigar un pouco o desastre que acabaría sendo.
A preparación da Armada Invencible
A pesar de que a flota non partiu ata o ano 1588, a guerra anglo-española comezou no ano 1585 e xa en 1586 Felipe II empezou a facer plans para invadir Inglaterra, comezando co alistamiento e o armamento dunha flota que ese mesmo ano se trasladou a Lisboa.
En xullo de 1587, ano e medio despois de que comezasen os preparativos, un total de 37 navíos aos que se lles unirían máis barcos procedentes de Sicilia, Nápoles e Andalucía agardaban ordes. Unhas ordes que o 22 de xullo de 1588 darían a saída das tropas desde A Coruña, tras a correspondente bendición e confesión das tropas. Xa todo estaba listo para que a nosa flota formada por galeazas, galeras, galeóns, naves, carabelas, falúas, urcas, galeoncetes e pataches partise rumbo a un dos grandes acontecementos históricos da Coroa.
A crónica da Armada Invencible
Os primeiros días da Armada pasaron sen pena nin gloria, como era de agardar, alternando días con bo temporal e días nos que o tempo era completamente desfavorable, chegando a provocar incluso a dispersión dalgunhas naves que máis tarde se puideron reincorporar á flota. Xusto a tempo para que o venres 29 de xullo de 1588 avistásese terra sobre as catro da tarde e fondeásese sobre as 7, a unhas 3 leguas do Cabo Lizard na costa sur de Cornualles. Unha vez alí comezaría unha das primeiras batallas contras as flotas inglesas que partían desde Plymouth, iniciando un combate o 31 de xullo que deixaría 7 mortos e 31 feridos nas filas españolas e cuxos números descoñecemos entre os ingleses (algo que será habitual ao longo de todos estes enfrontamentos). Ademais diso, unha serie de baixas e de accidentes que tiveron lugar neses días fixo que o 1 de agosto a flota española quedase reducida a 119 naves.
Pasan os días e as diferentes batallas sucédense e parece que as baixas españolas son sempre superiores ás inglesas, quen aos poucos van recibindo reforzos e quen acabarán formando unha flota de polo menos 153 embarcacións. Un número sin duda demasiado grande para nosa Armada Invencible que despois das batallas que terán lugar a principios de agosto, verá como se dispersa e como vai minguando o seu número ata tal punto que o 10 de agosto xa aparecerá no diario de Recalde a idea de regresar a España. Unha idea que será unha realidade cando se dea a orde de retorno o 13 de agosto de 1588. Así, o 21 de agosto, a Armada Invencible entrará polo Atlántico Norte e do total de 112 embarcacións regresarán unicamente 93. Noticia que recibirá uns días máis tarde Felipe II cando o 31 de agosto lea a carta do Duque de Parma na que lle informaba da derrota.
Con todo, o verdadeiro desastre da Armada terá lugar en setembro en Irlanda, onde naufragarán uns 20 barcos polo temporal, provocando miles de vítimas e que non rematarán ata ata finais de outubro.
Finalmente, o 13 de outubro de 1855, Felipe II dará a orde de que se acaben os actos relixiosos a favor da Armada e dará grazas a deus “porque non foi peor o suceso”.
Fracaso ou vitoria?
Para rematar, e a pesar de que este feito teña pasado á Historia como un fracaso, en realidade foi só un episodio máis que non deixou nin vencedores nin vencidos e que só serviu para alongar unha guerra entre dúas nacións que non vería o seu final ata a firma da paz en 1604.