A escritora catalá acaba de irromper no panorama literario como unha tormenta inesperada. Sen padriño nin editorial disposta a darlle un empuxón, decidiu publicar os seus relatos nunha plataforma de autoedición. Unha semana máis tarde, as súas «Piscinas baleiras» lideraban a lista dos libros máis vendidos de Amazon
10 mares 2017 . Actualizado ás 11:31 h.Laura Ferrero (Barcelona, 1984) recoñece estar sempre co radar aceso, captando detalles aparentemente banais que logo, tras voltas e voltas, converte en pequenas historias. Totalmente convencida de que a vida, surrealista por completo, é moito máis interesante que a ficción, defende a literatura que se garda os finais, que expón unha situación e déixaa aí, para que o lector a imaxine, pense sobre ela. Os seus relatos non atoparon editor ata que decidiu publicalos ela mesma a través da plataforma MeGustaEscribir. Unha semana despois, o libro estaba entre os 30 máis vendidos de Amazon, e Alfaguara, chamando á súa porta. Hai unhas semanas acabou a súa primeira novela, Que vas facer co resto da túa vida, unha historia familiar ambientada en Eivissa. Chegará ás librerías o próximo outono.
-Como se autoedita un libro e remátase publicando con Alfaguara?
-Enviei os meus relatos a varias editoriais, pero ou non me contestaron ou se escudaron na crise. E entón contratei unha plataforma de autoedición e foi todo moi doado. Corrixinme os meus textos, deixeillo ler a amigos editores e subino ás plataformas de venda online. E non se por que, o libro, sen ningún tipo de mercadotecnia nin nada se empezou a vender unha chea. Cando sucede isto, ás editoriais tradicionais chégalles a voz. E Alfaguara púxose en contacto comigo e preguntoume se tiña algo máis. Eu estaba escribindo unha novela e envieilla. E propuxéronme publicar os relatos con eles e tamén a novela. Foi unha serie de casualidades, en realidade, e sorte.
-Que foi antes, o teu blogue ou «Piscinas baleiras»?
-O blogue serviume moito para perder o pánico a exporme. Sempre dá un pouco de medo que a xente teña acceso ás túas cousas. Valeume para coller confianza e axilidade, para reafirmarme na comodidade que sentía escribindo, para interaccionar con xente e establecer esa conversación cos lectores.
-Acabas de rematar a túa primeira novela. Como foi o proceso?
-Coa novela sufrín e cos relatos só gozara. É un reto maior, personaxes e situacións que ás veces non cadran, e cando estás tan metido nun proceso é moi difícil, ademais, darche conta dos teus propios erros. A min encántame escribir, pero hai días nos que non hai que facelo. Porque non tes o día, porque non estás inspirado, polo que sexa. É máis intelixente que che vaias ao cine, que che deas unha volta ou que che tomes un viño cos teus amigos que forzar estar sentado na cadeira pelexándoche coas teclas.
-No conto que lle dá nome ao libro, dis que a piscina baleira se converteu nun símbolo de duelo.
-Falo moito sobre as perdas que podes ter nunha vida, tanto pola morte como por ti mesmo, cando deixas de ser a persoa que eras e que xa non volves ser. A vida é un pouco aprender a transitar por elas, moverche dun sitio a outro sabendo que estás deixando moitas cousas atrás. Todo o intre tes que estar a recolocar cousas pasadas da túa vida: persoas, un traballo que deixas...
-En «Sofía» escribes: «Naquel tempo ser maior significaba ter 25 anos, un piso, un traballo, tomar gintonics á tardiña». E agora, que significa ser maior?
-Creo que é ter pasado xusto por ese momento, no que che dás conta de que xa non tes 25 anos e pensabas que serías adulto desa forma. A visión da madurez cambiou. Cando ves que tes 30, 35 anos e que aínda non es a persoas que querías ser, aí é cando creo que un se dá conta de que está a empezar a «ser maior». Toda a miña xeración pensaba que sería así, que con 25 estariamos casados, teriamos fillos. Entón chegas a esa idade e dásche conta de que non es «maior», de que segues vivindo como aos 18. Agora creo que facerse adulto é xusto ir integrando todas esas expectativas sobre ti mesmo que ao final non has ir cumprindo.
-E á hora de tomar decisións, que é máis valente, irse ou quedar?
-Sempre pensei máis que o valente é irse, porque ao final vidas só hai unha. Ás veces vivimos a vida que os demais quixeron que vivamos. Ímonos conformando, acomodámonos... pero se ti che dás conta de que iso non che convence tes que ter a valentía de atreverche polo menos a saber se é o que queres ou non, e se non é o que queres, tes que atreverche a dar un paso. Para o meu sempre a mellor opción é a de tirar a casa pola fiestra, a condición de que teñas en conta á xente que está na túa vida. Tes que ser honesto contigo mesmo.
-Con todo, todos os teus personaxes se manteñen no momento previo de saltar... ou non saltar.
-O bo da literatura é que che permite verte a ti, e eu síntome máis identificada cando vexo a alguén nas pavías, porque no fondo non me está dando a solución. Cando vemos a alguén nunha encrucillada somos capaces de recoñecernos a nós mesmos nela, de pórnos no seu lugar. Se nos enfrontamos a unha situación con final pechado, vémolo máis como unha historia allea. A min paréceme que a literatura xustamente xoga ese papel, facer preguntas, e cando pos a palabra «fin» e a historia péchase, xa non estás facendo ningunha pregunta.
-Que os protagonistas dos teus relatos estean sempre nese punto, é algo deliberado?
-Non. A maioría das historias que escribo xorden de detalles pequenos ou de cousas que me pasaron á miña, que lles pasan aos demais ou cousas que simplemente vexo pola rúa. Non premedito as situacións. Pero supoño que o feito de que as situacións non rematen ten que ver con como son eu. Estamos todos na corda frouxa e non hai unha resposta, hai 400.000, e cada un ten que atopar a súa.
-Que hai de ti neles?
-Poderíache dicir que todo e nada. En calquera cousa que escribas sempre vai haber algo de ti, polo enfoque que estás a escoller, por exemplo. Sempre o elixes porque hai algo de ti que tes que resolver.
-Falas con frecuencia de relacións sentimentais a piques de romper, mesmo rotas. Non crees que o amor poida hoxe durar para sempre?
-O mais honesto que che podo dicir é que creo que o amor vai cambiando. Diríache que si, que claro que pode durar toda a vida, pero creo que o namoramento do principio acaba converténdose nun compromiso, que o amor se parece máis a comprometerche con outra persoa toda a túa vida que ao que entendemos por amor romántico. Eu cando era nena pensaba que a alianza do matrimonio tiña un poder máxico e que en canto che casabas xa nunca máis mirabas a ninguén, que era como un estado de graza. Logo dásche conta de que estamos feitos de dúbidas e de incertezas. A situacións que expoño van máis por aí.
-Pódese confiar na memoria, en que as cousas sucederon tal e como as lembramos?
-Penso que non, que todos nos contamos unha historia para poder tirar cara adiante. E que ademais adoitamos ser bastante indulgentes connosco mesmos. Ao meu interésame moito o tema das versións, a túa memoria fai unha selección de datos que non ten tanto que ver co que sucedeu, senón cunha serie de detalles que che resultaron importantes. E faino para protexerche. Temos que construír un relato para saber quen somos e a maioría desas cousas que nos contamos a nós mesmos non son reais. Ou non tan fieis á realidade como creemos.
-Resúltache moi difícil, sendo muller, escribir desde a voz dun home?
-Non, porque creo que ao final nas cousas importantes, na cousas máis universais, homes e mulleres pensamos de forma moi parecida. Moita xente cre que non, pero eu o vivo así. Eu síntome igualmente cómoda, paréceme mesmo un reto e interésame moito a voz dos homes, sobre todo cando contan cousas persoais.
-Con cal quedas de todos os teus relatos?
-Gústanme especialmente dous, Pontes e Sofía. Sofía, porque me parece bonito pensar no valor que lle damos ás cousas que non chegan a ser e que cousa máis grande que non chega a ser que un fillo. Paréceme unha carta honesta, coma se dixese, «bo, as cousas podían ter sido doutro xeito, pero non o souben facer». Como unha declaración, «fíxeno o mellor que puiden». E Pontes, porque no fondo é unha carta de amor moi covarde, é unha situación moi bonita, si, imaxinar unha historia así entre dúas persoas, pero ela queda totalmente no medio, ela escribe unha carta, pero non fai máis nada que escribila. E ás veces, na vida, é exactamente o que facemos: dicimos que nos encantaría facer moitas cousas, pero non facemos nada para facelas.
Estamos feitos de dúbidas
Di Laura Ferrero nun dos seus relatos que «nunca vemos as cousas romper, vémolas rotas». Aí, a ese instante antes da fractura, é onde ela nos traslada nos seus relatos. Ás veces a greta fai cachizas a figura de porcelana, ás veces non; resiste, aprende a vivir con ela. Diso fálannos as súas historias parcas en detalles, lixeiras de adxectivos. De dilemas correntes cos que rapidamente nos sentimos identificados. Das súas consecuencias e as súas non consecuencias. Do que un cala, do paso que non dá. Recorre para elas ás piscinas baleiras que lle dan nome a este recompilatorio de contos, recipientes de elementos oxidados, de cousas que co paso do tempo deixan de resultarnos útiles: nalgún momento formaron parte da nosa vida, agora non están, pero seguen estando -dalgunha outro xeito- e xa non sabemos que facer con elas. Amigos que xa non o son, vellos amores, traballos que deixamos, sentimentos que han ir evolucionando. Incluso as cousas que non fixemos. En todos os seus contos hai bólas na garganta. Pezas atrancadas e agudas como o mundo que colocan unha e outra vez aos seus personaxes nunha encrucillada da que moi poucas veces coñecemos o día despois. Para que.