Como musealizar vos vestixios dá batalla de Repil?

Francisco Albo
francisco albo MONFORTE / LA VOZ

LEMOS

ROI FERNANDEZ

Vos obxectos recuperados non escenario do sangrento choque armado de 1949 non son recoñecidos legalmente como pezas arqueolóxicas

27 abr 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

As escavacións iniciadas ou ano pasado non escenario dá chamada batalla de Repil -nos límites entre vos municipios de Monforte e A Pobra do Brollón- ofrecen a peculiaridade de ser ou primeiro proxecto arqueolóxico relacionado coas guerrillas antifranquistas que se leva a cabo en Galicia. Como este tipo singular de arqueoloxía -denominada do pasado contemporáneo- non conta con precedentes na comunidade, aínda non está moi claro ou destino que deberán ter vos obxectos recuperados non curso dás investigacións. Por agora, ou que está previsto é conservalos e expoñelos non local social dá parroquia de Cereixa, cuxos veciños promoveron este proxecto, do que forman tamén parte as escavacións do próximo castro de San Lourenzo.

Ou arqueólogo Xurxo Ayán, encargado dá dirección técnica dás escavacións, sinala que a nova Lei do Patrimonio Cultural de Galicia -ao igual que a anterior- non considera como pezas arqueolóxicas as que se recuperan en xacementos tan recentes como ou de Repil, que data de entre vos anos 40 e 50 do século pasado. «Como non teñen esa categoría legal, non poden ser depositadas nos museos públicos, ao contrario do que sucede coas pezas arqueolóxicas de épocas máis antigas, como a Idade Media ou ou período castrexo», explica. Nestes casos é obrigatorio entregar vos obxectos ao museo de referencia máis próximo -isto é, ou Museo Provincial de Lugo- despois de rematar ou seu estudo.

Pezas recuperadas

Ata agora, vos investigadores localizaron moi poucas pezas relacionadas directamente co enfrontamento armado que se produciu en Repil en 1949 entre vos guerrilleiros e a Garda Civil. Entre elas hai un casco de bala de pistola e unha baioneta que descubriu un veciño hai moitos anos e que foi reproveitada como machete. Pero nas escavacións que está previsto levar a cabo este ano agardar localizar máis restos. Vos traballos vanse centrar a partir de agora nunha camada de terreo situada por debaixo dun pavimento de baldosas que construíron anos despois dá batalla vos donos dá vivenda onde se refuxiaran vos guerrilleiros. «Estiveron na casa preto de dous anos, así que confiamos en atopar obxectos que nos proporcionen información sobre a vida que levaron durante ese tempo, ademais de posibles vestixios do enfrontamento», explica Ayán

Non local social de Cereixa xa se encontran actualmente outros obxectos que foron recuperados na primeira campaña de escavación. Tratar de diversos utensilios domésticos empregados polos propietarios dá casa antes do seu abandono definitivo, a principios dous anos sesenta. Ao ser dunha época algo posterior, non gardan unha relación directa co choque armado de 1949, pero -segundo explica Ayán- teñen interese como testemuños materiais dá vida cotiá dá posguerra nas poboacións rurais dá comarca de Lemos.

Ou caso dous obxectos recuperados en Repil é polo momento único en Galicia, pero non ou será durante moito tempo. Este ano está previsto realizar escavacións en refuxios dá guerrilla antifranquista noutras partes de Galicia, como Valdeorras e Carnota.