Un carreiro percorre a antiga ruta que unía Santiorxo con Parada de Sil mediante barcas de paso
15 jun 2017 . Actualizado ás 07:50 h.Durante moito tempo, un camiño que une os municipios de Sober e Parada de Sil, a través do río, foi moi transitado polos veciños de Barantes, A Somoza e Os Hortos, na parroquia soberina de Santiorxo. Era a única vía de comunicación dispoñible para acudir á feira de Parada de Sil. Tamén foi de gran importancia para os veciños que tiñan viñas nesa parte da ribeira do Sil, xa que lles permitía chegar cos carros e as arcas ata as inmediacións dos viñedos. As uvas eran sacadas en cestos e despois depositadas nas arcas para levalas ata as adegas dos Hortos e A Somoza. Pero os carros só podían chegar ata o lugar dos Groís, xa que a partir de aquí o camiño estreitar e discurrepor un terreo moi abrupto, con perigosos precipicios.
Tamén subían por estes camiños os troncos e taboleiros de madeira de castiñeiro que extraían dos soutos da beira ourensá. Unha vez cruzado o Sil, a carga era levada aos ombreiros entre varios homes desde Souto Vello ata Os Groís. Desde alí a madeira subía en carros ata a aldea da Somoza.
Zona de embarque
Para cruzar o río Sil, antes da construción do encoro de Santo Estevo, estaba a barca do Cachufeiro da Somoza. Xa construída a presa, pasou a dar servizo a barca do Barril, un veciño do lugar de Barreiros, na Somoza. Os veciños de Portela, na beira oposta do Sil, tiñan un peculiar sistema para avisar ao barqueiro de Barreiros cando querían cruzar o río. Un veciño facía soar un especie de corno e o barqueiro, ao oílo, desprazábase ata o lugar onde tiña a barca. Ao mesmo tempo, os veciños de Portela baixaban ata o río para atoparse con el.
O inicio a ruta está na aldea da Somoza, pero antes merece a pena deterse nela para observar a súa arquitectura tradicional, aínda que hoxe se atopa en mal estado de conservación. Desde A Somoza hai que encamiñarse ao lugar dos Hortos, situado a un centenar de metros, onde é preciso tomar un camiño que aparece á esquerda e que leva á ribeira de Somoza e Barantes. Ao cabo duns catrocentos metros arrinca á dereita un camiño que leva a Arriba e Barantes. Seguimos de fronte sen desviarnos en dirección á Barrionca, pasando pola Fontela dá Barriga, unha pequena fonte á que se atribúen propiedades medicinais.
No quilómetro 0,7 sae á dereita do camiño principal un carreiro que leva ao castro de Vilanova pasando polas Tapadas de Vilanova. Seguidamente entramos na Barrionca, unha zona agreste onde o viñedo empeza a prdominar. Logo están os lugares do Bacelo de Riba e Viña Vella e máis adiante, no quilómetro 1,8, Os Groís.
Descenso sinuoso
A partir de aquí o camiño estreitar e inicia un sinuoso descenso entre viñas por un terreo moi escarpado, coñecido por Lobeiras. Despois llanea e sae da zona de viñedos para entrar nun bosque mediterráneo, composto de aciñeiras, alcornoques e madroños. A zona é coñecida pola Empardeada.
No quilómetro 2,3 aparece unha bifurcación. O camiño que segue de fronte leva a Marcozón e Souto Vello e hoxe está parcialmente pechado pola maleza. Hai que tomar o da esquerda, o chamado Camiño dá Empardeada, que baixa ata a beira do Sil no lugar dos Pousos, a uns oscientos metros. Leste era o lugar de embarque para pasar á beira oposta. Aínda se conservan os restos dunha vella construción de pedra, usada polo barqueiro para resgardarse da choivas.
Na beira oposta e a pouco distancia do arroio de Portela, estaba o outro punto de atracada da barca. Daquela o camiño ascende entre castiñeiros e sequeiros, pasando por Portela e finalizando en Parada do Sil. Este último tramo foi limpado e acondicionado pola asociación cultural O Colado do Vento.
DESDE SOBER
Hai que saír da capital do municipio pola estrada que leva a Bolmente e Pinol. No quilómetro 6,4 hai un desvío á dereita cara aos Hortos e A Somoza. Esta útima localidade áchase a uns oitocentos metros de distancia