O presidente cisne e o presidente pato

Miguel-Anxo Murado
Miguel-Anxo Murado O MUNDO ENTRE LIÑAS

INTERNACIONAL

27 may 2017 . Actualizado ás 12:00 h.

Non só Donald Trump, tamén Barack Obama estivo de visita estes días por Europa, o que levou ás inevitables comparacións entre o presidente cisne e o presidente pato. As cámaras axudaron a reforzar esa dicotomía buscando ávidamente as torpezas de Trump: os seus pouco delicadas palabras aos socios da OTAN para que apoquinen, o seu brusco empuxón o primeiro ministro de Montenegro para pórse no centro da foto, a súa sobreactuado apertón de mans ao presidente francés Macron que parecía case un torniquete.

É talvez inevitable que se poña o foco no circo Trump. Pero córrese o risco de quedar nese chascarrillo permanentemente. Tamén Obama tivo o seu momento groseiro no G7 de hai dous anos cando lle deu as costas ao primeiro ministro iraquí Haider ao-Abadi, e tamén el encerellouse nuns cantos apertóns de mans torpes. Veñen á memoria o de Putin, o de Pena Neto e Trudeau, o de Raúl Castro na súa visita a Cuba, o de Abbott e Abe...

Ninguén se acorda agora, pero no seu último cume do G7 Obama decepcionou a todos os que agardaban que aproveitase a súa visita a Hiroshima para expresar algún tipo de desculpa pola destrución da cidade en 1945. Tamén Obama, en fin, queixábase de que na OTAN só pagaba os Estados Unidos e chegou a chamar directamente «gorrones» (free riders) aos seus socios da Alianza.

E é que as abismais diferenzas de carácter e saber estar entre os dous presidentes non deben facernos perder de vista a continuidade esencial que existe na política norteamericana con respecto a Europa. Para os Estados Unidos, Europa sempre foi tanto un aliado como un rival, un socio comercial e á vez un competidor. Con menos elegancia, Trump non fai senón proseguir a vella liña diplomática de Washington , segundo a cal Europa apenas existe como artefacto político. Para asuntos de seguridade, abóndalles con Gran Bretaña; para cuestións militares, a OTAN; en economía, o único interlocutor de peso é Alemaña.

Relación asimétrica

A relación entre as dúas beiras do Atlántico segue sendo claramente asimétrica, como se puido ver no cume da OTAN, na que os estados membros, que como nenos travesos habían fantaseado con facer rabiar a Trump, acabaron dobregándose ás súas esixencias apenas levantou a voz. En canto ao inefable Jean-Claude Juncker, tan dado a tirar a pedra e esconder a man, burlábase moito de Trump cando estaba a 6.000 quilómetros pero axiña que o tivo diante buscou congraciarse con el cunha obsequiosidad que rozou o servilismo.

Tamén Trump rectificou con respecto a Europa. Non por humildade senón por falta de alternativas; porque a súa visita confirma o que xa se sabía, que é un home sen ideas, sen proxecto. Nin sequera ten o pragmatismo do empresario nin esa habilidade de gran negociador da que tanto alardeaba. É por iso polo que, ante a dúbida, parece que decidiu refuxiarse no burladero da política norteamericana de sempre: Arabia Saudita, Israel, a OTAN... Sota, cabalo, rei...

Moitos o verán con alivio: do mesmo xeito que Trump non está tendo ningún impacto importante no seu país, tampouco é probable que vaia a telo na esfera global.