Preto de 13 millóns de ecuatorianos están chamados de novo ás urnas o próximo dous de abril para decidir quen sucederá a Rafael Correa na presidencia do país. Nas eleccións celebradas o pasado día 18 o seu candidato logrou un millón de votos máis que o segundo, pero faltáronlle unhas décimas para librarse da segunda volta.
25 feb 2017 . Actualizado ás 22:09 h.A de Lenin Moreno, o candidato oficialista, foi cualificada de «amarga vitoria» porque deixa no aire o retiro de Rafael Correa que ostentou o liderado do país na última década e levaba anos aprazando unha retirada que cada vez con mais insistencia esixíalle a súa familia. Temía, con fundamento, que non tiña no seu equipo ningún candidato á sucesión que lle garantise a continuidade da súa Revolución Cidadá. Ao final apostou por Lenin Moreno, ao que formou no seu último mandato nomeándoo vicepresidente, pero as urnas non lle deron o vistobueno definitivo. O veredicto dos electores non lle sentou nada ben a Correa que ameaza con volver.
Plans trastornados
Este economista formado en Europa e Estados Unidos chegou ao poder por primeira vez tras ter gañado as eleccións nunha segunda volta fai dez anos nun país no que os tres presidentes anteriores non chegaran a concluír os seus respectivos mandatos, logrou unha profunda transformación do seu país.
O seu bo aproveitamento da bonanza petroleira permitiulle dedicar o 35% do gasto público a Educación, o 10,23 % a Sanidade e algo menos do 6 % a Defensa. Esa política económica funcionou ben ata a caída en picado dos prezos do petróleo, a súa principal fonte de ingresos. A drástica caída dos mesmos e a súa escasa ou nula apertura á iniciativa privada nos fortes investimentos realizados elevaron a débeda pública ao 34 % do PIB, o que equivale a 1.905 dólares per cápita, a pesar da forte subida de impostos, para facer caixa e así poder facer fronte aos compromisos contraídos.
Todos estes factores trastornaron en boa medida a folla de ruta deseñada por Correa e o millón de votos de vantaxe que lle sacou o candidato oficialista ao ex banqueiro Guillermo Lasso non foron suficientes para evitar a segunda volta xa que quedou a unhas décimas do 40 % que lle daría o acceso directo á presidencia, segundo a lexislación electoral ecuatoriana.
A segunda volta
Pero o máis preocupante para os promotores da Revolución Cidadá é que tampouco lle garanten o triunfo na segunda volta. O seu único rival nas urnas, o próximo dous de abril, ao 28 % de votos propios obtidos na primeira volta pode sumar unha boa parte dos que o pasado día 18 foron a parar aos outros seis candidatos en liza, especialmente os da social cristiá Cynthia Viteri que obtivo algo máis do 16 % e xa lle manifestou o seu apoio e os do ex alcalde de Quito, o socialdemócrata Paco Moncayo, que roldaron o 7 %, aínda que este, de momento, mantén aberta a decisión.
Os resultados por provincias
Por outra banda, os resultados obtidos polos dous finalistas nas distintas circunscricións electorais tamén ofrecen datos significativos. Así, Lenin Moreno gañou en sete provincias da costa nas que tradicionalmente gañaba a dereita e perdeu en cinco das dez provincias da serra. Tamén perdeu nas provincias do centro con forte presenza indíxena, en Galápagos e en cinco das sete provincias do Amazonas, onde Correa autorizou hai escasos meses a explotación dos xacementos petroleiros localizados no Parque Nacional Yasuni, unha zona que é reserva mundial da biosfera.
Outro retroceso do populismo
O non descartable triunfo da dereita o próximo dous de abril suporá unha nova confirmación do retroceso do populismo na rexión, despois da caída do kirchnerismo en Arxentina , o lulismo no Brasil e a clamorosa derrota do chavismo nas parlamentarias de decembro do ano pasado en Venezuela . Só perviven, aínda que seriamente tocados os dinosauros de Bolivia e Nicaragua.
A chegada de Rafael Correa á dirección dos destinos dun país que desde a volta á democracia no ano 1978 probara antes con 12 presidentes, entre eles un interino, unha presidenta de tres días e un triunvirato cívico-militar que durou horas, deulle a Ecuador un líder forte que se expuxo o reto de refundarlo e case o conseguiu.
Para iso declaroulle a guerra aos vellos políticos neoliberais, a banqueiros, xornalistas -os, segundo el, «sicarios da tinta»- e aos desencantados da súa causa, a maioría deles por non soportar o ramallazo autoritario que lle contaxiou o seu amigo Hugo Chávez, ao que lle copiou os seus Aló presidente que rebautizó como Sabatinas, aínda que non logrou competir en showman co inventor do Socialismo do século XXI.
Os sicarios da tinta
Os sicarios da tinta, segundo Daniel Wilkinson da organización Human Right Watch, víronse sometidos a xuízos penais e civís millonarios por difamación tras a aprobación dunha Lei de Comunicación que lle outorga amplos poderes ao goberno para sancionar a medios independentes e influír na súa cobertura.
MartínPallares , xornalista do sitio web 4pelagatos, un dos medios máis críticos ao goberno, coincide co diagnóstico do representante da organización de defensa dos dereitos humanos con sede en Washington : «O que queda despois de dez anos no que respecta aos medios de comunicación é a práctica destrución da prensa independente, que sofre dun baleiro de contidos debido a unha autocensura polo temor a ser sancionados polo goberno, xa sexa a través da Lei de Comunicación, de procesos xudiciais ou de ataques do presidente».
Gañe ou perda o candidato de Correa, en abril empezará unha nova primavera para os ecuatorianos.