O TSXG aclara que non aplica criterios económicos cando substitúe a xuíces

José Manuel Pan
josé manuel pan REDACCIÓN / LA VOZ

GALICIA

Di que só atende ao dereito dos cidadáns «á tutela xudicial efectiva»

21 jul 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

A suspensión de xuízos en Galicia ao esgotarse en xuño os fondos de todo o ano para pagar as substitucións de xuíces está a provocar reaccións atopadas entre o Tribunal Superior de Xustiza, que xestiona o chamamento dos substitutos en Galicia, e o Ministerio de Xustiza, que é o que distribúe no principio do ano o diñeiro entre os tribunais superiores de toda España para substitucións de xuíces e maxistrados. O ministerio advirte de que corresponde aos presidentes de cada tribunal a xestión deses fondos durante todo o ano, e lembra ademais que, mentres en Galicia xa se esgotou a partida para substitucións, «moitos tribunais superiores non esgotaron a cantidade atribuída, sendo previsible que non a esgoten ata finalizar o ano».

Desde Galicia, o presidente do Tribunal Superior de Xustiza, Miguel Ángel Cadeas, xa deixou claro que o seu nivel de responsabilidade no esgotamento do orzamento para substitucións é mínimo: «Os xuíces non facemos os orzamentos relativos aos chamamentos de xuíces substitutos. Tampouco os controlamos». Nesa mesma tese abunda a sala de goberno do Tribunal Superior de Xustiza, o órgano de dirección interna dos xulgados e tribunais galegos. Reunida onte especialmente para abordar este problema, a citada sala lembra que o chamamento de xuíces substitutos só se fai cando é necesario: «Non obedece a criterios de oportunidade económica, senón que é a resposta ás necesidades derivadas dun dereito fundamental, cal é a tutela xudicial efectiva».

A sala de goberno do TSXG apunta que, «aínda que sexa evidente», ve necesario lembrar que ningún dos órganos de goberno do alto tribunal galego «pode prever durante o ano xudicial cantos chamamentos de xuíces substitutos serán necesarios, por ser tamén imprevisibles os supostos en que os xuíces titulares en razón de enfermidades ou outras circunstancias non poderán asistir aos xuízos sinalados». Tamén insiste a sala en que os orzamentos para xuíces substitutos «non se elaboran por este Tribunal Superior, que tampouco pode impedir que se destinen a finalidades distintas da retribución dos devanditos chamamentos».

A Xunta achega un millón de euros anuais para dotar de persoal auxiliar aos xulgados

Lembraba o presidente do Tribuna Superior de Xustiza de Galicia que a lexislación indica que o Ministerio de Xustiza e as comunidades autonómicas son os organismos encargados de dotar aos órganos xudiciais dos medios necesarios para traballar «con independencia e eficacia». O ministerio encárgase da partida necesaria para pagar aos xuíces e maxistrados de España. Pero en Galicia a Xunta ten tamén unha parte moi activa no mantemento da estrutura xudicial.

A Administración de Xustiza de Galicia sostén ao persoal de apoio aos xuíces de reforzo que acorda o Consello Xeral do Poder Xudicial. Eses reforzos teñen un custo para a Xunta de máis un millón de euros anuais. Actualmente, hai máis de 80 funcionarios nomeados persoal auxiliar nos xulgados, e máis de 60 destinados a prolongacións de xornada de funcionarios de carreira.

Un orzamento que nunca foi suficiente para completar o ano

«A día de hoxe, moitos tribunais superiores non esgotaron a cantidade atribuída [para xuíces substitutos], o que non ocorre en Galicia». É a advertencia do Ministerio de Xustiza ante a falta de fondos para cubrir baixas de xuíces titulares, pero a realidade é que os fondos destinados a Galicia para esas continxencias non son suficientes. Non o son agora nin o eran antes, xa que todos os anos o alto tribunal galego botaba man do crédito do ano seguinte para cubrir os gastos do exercicio en curso. Este ano, o ministerio advertiu que non permitiría esa práctica, que ademais está prohibida expresamente na Lei Orgánica do Poder Xudicial. Con todo, abrir a man con esa operación parece agora mesmo a única solución para evitar suspensións de xuízos.