Walter Riso fala do seu novo libro
17 abr 2016 . Actualizado ás 05:00 h.A felicidade, segundo Walter Riso, é «a mestura de tres tipos de vida. Primeiro: a vida hedonista, que ten que ver co pracer cotián. Por exemplo, facer o amor, comer chocolate, beber cava, durmir a sesta?. Segundo: a vida autorrealizada. Por exemplo, ser capaz de exercer a túa vocación. Terceiro: unha vida con significado, xa sexa porque es crente ou porque tes un interese que lle dea sentido, como axudar aos outros. Cando se teñen estes tres tipos de vida xuntos dicimos que esa persoa ten un forte potencial para a felicidade, que por certo está de moda na postmodernidad».
-Que quere dicir isto último?
-Pois que está na fala da xente, constantemente publícanse libros que falan dela. E se non es feliz, estás out. Buscamos unha euforia perpetua e afastamos a tristeza, que é unha emoción biolóxica, algo necesario. A tristeza fai que se lentifiquen o teu software e sistema metabólico para que poidas auto-observarche, recuperar enerxía e resolver os problemas dun xeito mellor. O que estamos a pretender na vida real é unha felicidade sen tristeza, e iso é un erro. O que si hai que sacar dun é a depresión, porque esta che afunde, afecta a todas as túas áreas, dura como mínimo seis meses, é autodestructiva, íllache? Pero a tristeza dura só unhas semanas e non produce ningunha destas cousas. O problema é que creamos unha intolerancia á incomodidade. Queremos unha felicidade perfecta.
-Di vostede que as persoas podemos ser vítimas dos chamados «mandatos irracionais perfeccionistas». Que son?
-Son chips que che meten na cabeza para que creas que podes acadar a perfección, o cal é mentira, porque non existe. O buscar a perfección só causa sufrimento.
-No seu libro vostede propón 10 premisas liberadoras para ser escandalosamente feliz. Como chegou a elas?
-As hei ir recompilando a través da miña experiencia clínica e da universidade, pois son docente en universidades de Latinoamérica e España. Elixín estas dez ?hai máis-porque son as máis frecuentes e as que máis chocan co que nos ensinaron. Por iso digo que o meu é un libro de desobediencia emocional: creo que a saída para sentirse ben non é aprender, senón desaprender. Cada premisa oponse a esas cousas bobas que sempre nos dixeron que nos farían feliz, por exemplo: «Se queres ser perfecto, compárache».
-Outra das premisas que menciona é: «As persoas normais dubidan e contradinse». Vivimos nunha sociedade que sanciona a dúbida e a contradición?
-Non me cabe ningunha dúbida de que sancionamos a dúbida. Estigmatizamos o erro. A inseguridade está mal vista e ímonos ao outro extremo. É verdade que hai dúbidas bobas que che inmobilizan, pero hai outras moitas que che mobilizan, que che levan a esculcar o mundo, a investigar. Eu digo que teño tres dereitos básicos: o dereito a cambiar de opinión, o dereito a non tomar partido e o dereito a dicir «non sei». É algo absolutamente liberador.
-Tamén di vostede que vivimos nunha cultura obsesionada cos gañadores. Como loitar contra ela?
-Aprendendo a perder. Exercendo o dereito ao fracaso, a ser débil. Gústannos os gañadores, por que? Nunca sae na primeira páxina un bo perdedor, só saen os que levantan o trofeo. Outra premisa: «Maltratarche porque non es como deberías ser é acabar co teu potencial humano».
-Uno sempre se debate entre o que é e o que lle gustaría ser?
-Certamente sempre hai unha discrepancia entre o eu real e o eu ideal. Se esa discrepancia é moi grande, deprimirasche. Vin pacientes deprimirse porque non teñen seis comprimidos de músculos no canto de catro. Debemos buscar o posible.
-É posible realmente ser escandalosamente feliz?
-Si, claro, pero só cando decides asumirche coa túa propia imperfección. Hai unha corrente filosófica estética xaponesa que se chama kintsukuroi, que establece que non hai que tirar as cousas simplemente porque rompan. Son obxectos rotos, imperfectos. Eles restáuranos e péganos con pos de ouro. Incorporan a imperfección ao obxecto e fano máis belo. Vólvense obxectos máis valiosos do que o eran antes.
-Vostede xa publicou outros libros como «O dereito a dicir non», «Desapegarse sen anestesia» ou «Amar ou depender». Este é unha continuación?
-Non. Eu teño dous tipos de libros: uns dedicados ao amor e outros dedicados a outros temas, como leste. Cando empecei a facer consulta sorprendeume que a maioría dos meus pacientes chegasen porque tiñan problemas amorosos. Empecei a investigar o tema e deime conta de que o amor, como nolo venderon na sociedade, é absolutamente enfermizo. Teño 10 libros básicos sobre o amor e xa escribín nove. O último será sobre o duelo afectivo, sobre os ex.
-Está de moda beber té verde, facer ioga e dietas depurativas, buscar o interior dun mesmo. Vivimos unha época de certo materialismo espiritual?
-Si. Tamén está de moda a comida orgánica, que é máis cara. A moda da nova era converteu a transcendencia nun xeito de sobrevivir que ás veces se volve mecánica e pouco auténtica. Todo o mundo pide té verde, certo. É unha moda máis, unha tendencia. As persoas máis extraordinarias son as auténticas, as que non seguen modas.