Anticorrupción, unha fiscalía con máis casos que persoas

M. S. P. MADRID / COLPISA

ESPAÑA

Pouco máis dun centenar de expertos deben facer fronte a case 400 causas que non deixan de crecer

26 feb 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

A Fiscalía Anticorrupción parece omnipresente nas últimas semanas. Seus son casos como Nóos, Gürtel, Púnica, 3 % ou Pujol. Antes houbera outros tantos sumarios tan mediáticos como Malaya, Palau, Pretoria, Balea Branca, Brugal, ERE, etcétera. O departamento está agora no centro do furacán. O nomeamento de Félix Moix, exfiscal xefe de Madrid e considerado moi próximo ás teses do PP, volveu a pór o foco no brazo do ministerio público contra os corruptos, cando parecía que este departamento se afastaba das primeiras páxinas tras a polémica actuación do fiscal anticorrupción balear Pedro Horrach negándose a acusar á infanta Cristina. No imaxinario popular, Anticorrupción (oficialmente Fiscalía contra a Corrupción e a Criminalidade Organizada) aparece como unha gran maquinaria do Estado capaz de acurralar ás mazás podrecidas sempre que os seus responsables teñan vontade política. Pero a realidade deste departamento é moito máis prosaica: a falta de medios persoais e económicos afoga literalmente ao persoal, que loita cada día para que as montañas de papeis non se lles caian amais .

Talvez, din en Anticorrupción, a imaxe que mellor define a situación desta fiscalía é a foto do despacho de Horrach ata arriba de documentos e ao fondo o famoso carriño de Mercadona usado como improvisado arquivo. As cifras dan boa conta desta situación extrema. A 31 de decembro do 2015, últimos datos oficiais dispoñibles, o persoal completo da Fiscalía Anticorrupción era de unicamente 133 persoas. Nos últimos meses houbo reforzos, pero tamén baixas, polo que o número real na actualidade é só algo superior.

Causas en aumento

E desas 133 persoas, non todas son fiscais. Hai 24 fiscais na sede central de Madrid, aos que hai que sumar outros 29 entre fiscais fixos e temporais nas delegacións (Baleares, Gran Canaria, Santa Cruz de Tenerife, Málaga, Valencia, Sevilla, Castelló, Alacante, Almería, Cádiz, Murcia e Barcelona). O resto é persoal de axuda: 32 colaboradores, once funcionarios de Facenda, sete membros da Intervención Xeral do Estado, dez policías nacionais e 20 gardas civís.

Con esas vimbias, a Fiscalía Anticorrupción encara un traballo que non para de crecer cada ano. No 2015 eses 133 intocables interviñeron en 371 procedementos diferentes, 31 máis que o ano anterior, e a inmensa maioría dunha complexidade moi por amais dos casos que se ventilan noutras fiscalías. No 2015, ademais de tratar de investigar as tramas de corrupción xa baixo a lupa, tiveron que comezar a indagar sobre outras 621 denuncias que chegaron á oficina. Un traballo inxente, sen contar a burocracia permanente. Nun só ano reciben case 2.500 escritos de entrada de diferentes xulgados e teñen que tramitar máis de 7.200 documentos de saída. Un papelorio terrible e unhas pescudas moi complicadas que só ás veces chegan a bo porto. No 2015, Anticorrupción formulou 16 denuncias, presentou 47 escritos de acusación e conseguiu vinte sentencias condenatorias por só dous de absolución.

As queixas pola falta de medios dos fiscais Anticorrupción son recorrentes desde que en 1995 creásese este departamento á calor dos escándalos polos casos de Filesa, Roldán, GAL ou Naseiro. Da decena de fiscais pasouse a pouco máis de medio centenar en 22 anos. Pouco, pero menos dá unha pedra, sobre todo cando entre o 2003 e o 2004 Anticorrupción estivo a piques de desaparecer porque xa parecía non ter sentido a súa existencia.