Voto en branco e voto nulo, dúas protestas con distintos efectos

Juan Carlos Martínez REDACCIÓN / LA VOZ

ELECCIÓNS 2016

PEPA LOSADA

Sóbrelos baleiros suman no total para a repartición de escanos

25 sep 2016 . Actualizado ás 05:00 h.

Entre os datos que xurdan esta noite das urnas sairá, ademais dun mandato para formar o próximo Goberno da Xunta, un número de votos en branco e de votos nulos. Son dúas formas de protestar contra o conxunto de partidos políticos ou de manifestar que ningunha das opcións posibles satisfai os gustos do elector, pero con distintas motivacións e efectos tamén diferentes.

O voto en branco é aquel en o que se introduce en urna soamente o sobre, sen nada dentro. Así que un sobre oficial cun papel en branco no seu interior é voto nulo. Como o é aqueloutro no que o sobre depositado non é o normativo ou contén algo diferente ao que debe levar: a papeleta da candidatura elixida. Non se considera nulo o sobre no que se meteron varias papeletas da mesma candidatura, aínda que, como é evidente, cóntase un só voto. Si se anula o sufraxio, en cambio, cando o mesmo envoltorio leva no seu interior dous ou máis papeletas de distintas listas electorais.

Como de costume, algúns votos nulos constituirán as anécdotas da xornada electoral. Volverán verse listas falsas con personaxes do mundo rosa ou cos protagonistas das series de moda, fotos de famosos, notas con insultos e ata alimentos, que á parte de constituír un voto nulo ensucian o resto do contido da urna e molestan aos conveciños sobre os que recaeu o deber de controlar o proceso electoral.

As motivacións de quen votan en branco e quen emiten un voto nulo son diferentes, salvo no caso en que esta última circunstancia se produza por descoido. Quen vota en branco tómase a molestia de acudir ás urnas a pesar do seu desacordo coa totalidade da oferta política e manifesta a súa protesta de forma cívica. O voto nulo é xeralmente un voto desvergoñado, de electores que, ademais de expresar o seu desacordo coa política, engaden surrealismo, desdén ou mesmo agravio contra os aspirantes a ocupar un escano no Parlamento. A abstención non presenta un perfil definido, porque pode ocorrer por desacordo, pero tamén pola imposibilidade de acudir ao local electoral.

Blanco pero válido

A diferenza de efectos entre o voto nulo e o branco é que o primeiro non se contabiliza no total de sufraxios emitidos, pero o segundo si. Por isto, os votos nulos non teñen consecuencia no resultado electoral. Como tampouco as ten a abstención. En cambio, os votos en branco súmanse ao conxunto de sufraxios válidos, de forma que reducen a porcentaxe de voto que obtén cada candidatura electoral sobre o total. En consecuencia, unha cifra elevada de votos en branco dificulta que os partidos minoritarios poidan obter a porcentaxe mínimo de votos para conseguir representación.

Nas últimas eleccións autonómicas, as de outubro do 2012, 38.410 galegos votaron en branco (un 2,69 % do total de sufraxios contabilizados en urna) e outros 37.472 (un 2,55 % do total de votantes) emitiron votos nulos.