Un de cada tres fogares galegos elixen contratos de luz que encarecen o seu recibo
ECONOMÍA
Medio millón de clientes operan no mercado libre, máis gravoso, segundo Competencia
03 abr 2017 . Actualizado ás 16:37 h.Un de cada tres fogares galegos teñen subscrito un contrato de luz con algunha das catro principais comercializadoras que operan no mercado libre de electricidade. Segundo datos facilitados por Gas Natural Fenosa, Endesa, Iberdrola e Viesgo, hai xa 516.000 clientes na comunidade nese negocio que, segundo a Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia (CNMC), ofrece prezos máis caros que o regulado. Este último, sometido ás regras de xogo impostas ás compañas polo Goberno, incluído a súa marxe de beneficios, continúa mantendo unha hexemonía esmagadora en Galicia, con 1.141.600 abonados. Todo o contrario ocorre no conxunto de España, onde o outrora mercado minoritario conta xa co 54 % dos usuarios: 13,9 millóns, fronte a 11,9. Hai un ano superou en clientes ao regulado e os seus adeptos avanzan a un ritmo dun millón ao ano.
A pesar dese balance a favor do regulado en Galicia, tres das catro principais compañas comercializadoras teñen máis abonados no libre que no vixiado polo Goberno. A balanza cara a este último inclínaa Gas Natural Fenosa, que ten cinco veces máis clientes que as outras tres xuntas.
Moitos dos usuarios terán sido conscientes de que contrataron a luz cunha comercializadora de mercado libre, pero outros se cambian, ou os cambian, sen sabelo, como denuncian as organizacións de consumidores. A CNMC tamén constatou estas prácticas de engano e hai unhas semanas comunicou unha multa de 155.000 euros a Gas Natural Fenosa, Iberdrola, Endesa e Viesgo por cambiar o contrato de varios clientes para pasalos ao mercado libre sen o seu consentimento expreso.
O mesmo regulador realiza cada seis meses unha enquisa entre os consumidores para examinalos. E a última, de novembro pasado, revela que o 44 % dos consultados non sabían que tipo de tarifa eléctrica tiñan contratada, e un cuarto deles tampouco coñecían que potencia eléctrica tiñan dispoñible no fogar.
A complexidade que rodea a este mercado explica en parte ese grao de descoñecemento. Pero esta situación prodúcese en plena campaña intensa das grandes compañas eléctricas para sumar novos clientes ás súas comercializadoras de mercado libre. Por que? Para zafarse das garras do Ministerio de Enerxía e pactar directamente co cliente prezos e condicións do contrato. Pero, segundo a CNMC, ter un contrato deste tipo non sae a conta e é máis barata a tarifa regulada. Con todo, moitos usuarios déixanse conquistar polos descontos que prometen as compañas do negocio libre durante o primeiro ano, que a partir do segundo convértense en subidas enmascaradas. Ademais, outro caramelo que atrapa ao consumidor é a oportunidade de abonar un prezo fixo cada mes e librarse dos sobresaltos que dá o regulado. Pero esa estabilidade págase e a factura engorda ao final de ano.
As comercializadoras que operan baixo as ordes do Goberno tamén están obrigadas a ofrecer unha tarifa fixa mensual; en decembro de cada exercicio revísanse os prezos de mercado e regularízanse as cantidades.
Os expertos advirten de que o negocio libre non ten nada de malo, aínda que o cliente debe saber negociar coa empresa para obter unha tarifa axustada ás súas necesidades e que non inclúa servizos adicionais que en realidade non se precisan e que son os que encarecen o recibo eléctrico.
Máis a salvo dos cortes de luz
Outra diferenza importante entre estar nun ou outro mercado é a regulación sobre os cortes de subministración por falta de pagamento de facturas. No vixiado polo Goberno, as comercializadoras deben dar unha marxe de tempo de dous meses aos clientes nesa situación antes de deixalos sen luz. No libre, a interrupción pode ser instantánea. Ademais, no regulado tamén se ofrece a posibilidade de acollerse ao bono social, que non existe no outro, e que proporciona un desconto do 25 % no recibo a fogares con determinadas características. Dentro duns meses está previsto que se tome en conta a renda familiar.