Os recursos contra o fallo teñen poucos visos de prosperar á vista doutros casos
26 feb 2017 . Actualizado ás 05:00 h.Practicamente a totalidade dos 65 condenados polo polémico caso dos cartóns black teñen previsto recorrer ante o Tribunal Supremo e así llo comunicarán na semana entrante á Audiencia Nacional. Á fin e ao cabo, á metade deles, que recibiron penas de dúas ou máis anos de cárcere, non queda outra para permanecer en liberdade, posto que, pola contra, a sentenza ditada o xoves pasado resultaría firme.
Aínda que acudan en casación ante a máis alta instancia xudicial do país, non implica neste caso que conten con moitas opcións de ver prosperar as súas intencións. Máis ben, ao contrario. Esas posibilidades son claramente reducidas, practicamente mínimas, á vista da xurisprudencia que aquela veu sentando.
E é que máis aló de ecos mediáticos e connotacións políticas, no fondo falamos dun asunto de apropiación indebida, cometido mediante a utilización para gastos particulares dun cartón de crédito da empresa. Por iso, como dicían algúns dos acusados polas black, a súa conduta si tivo parangón.
Pero de novo o problema para eles é que gran parte dos casos xulgados onde ese tipo de actos déronse nunha empresa ao final remataron cunha condena na vía penal. Non cun mero castigo administrativo, como varios dos seus avogados defensores expuxeron ao tribunal sentenciador a principios de mes, ao presentar as súas conclusións.
O caso máis recente que resulta similar ás black en termos xurídicos foi xulgado polo Supremo o 20 de maio do 2016. Entón confirmou a condena ao administrador dunha empresa que, «aproveitándose da súa condición», usou o cartón da firma para «efectuar gastos en beneficio propio e de carácter particular» por 11.474 euros.
«Aviso a navegantes»
No entanto, o fallo que pode gardar máis parecido co dos polémicos cartóns de Caixa Madrid e Bankia é case un ano e medio anterior, do 29 de decembro do 2014. O seu relator foi o maxistrado Cándido Conde Pumpido, quen tamén foi fiscal xeral do Estado case oito anos. Naquela resolución, segundo destacan algúns colegas seus, plasmouse con detalle cal é a doutrina xeral do Supremo sobre a apropiación indebida e, xa que logo, supón «un claro aviso a navegantes».
Naquela sentenza afírmase expresamente que resulta «acertado cualificar» de apropiación indebida o uso para gastos particulares dun cartón de crédito que dá a empresa. Isto é, xusto o mesmo que resolveu a Audiencia Nacional para as black. E é que todos os acusados «lles deron o uso particular que tiveron por conveniente contra o caudal de Caixa Madrid», contribuíndo á súa «diminución» dentro de «unha práctica que dilapidaba o patrimonio xestionado».
Como iso ocorreu durante anos, o delito hase considerado continuado.
De igual forma, na sentenza do Supremo de finais do 2014 estimábase que «a distracción cara ao patrimonio privado dos fondos confiados ao administrador para gastos de representación realízase con vocación de permanencia».
O precedente recente de NCG
O Tribunal Supremo pode tardar algo máis dun ano en resolver os recursos. E, no caso de que rematase confirmando a sentenza, poderían entrar en prisión ata 33 dos 65 condenados. Ata fai non moito, a práctica establecida nos tribunais era non encarcerar aos reos con penas de dous anos ou inferiores que non tivesen antecedentes penais. Pero iso xa cambiou, sobre todo cun caso que, en parte, pode compararse ao das black: o das indemnizacións millonarias que se autoconcedieron catro ex altos cargos de Novacaixagalicia.
A Audiencia Nacional impúxolles en primeira instancia só dous anos de cárcere, condena que logo ratificou o Supremo aínda que reprochando aos seus colegas que fosen demasiado brandos. A Audiencia tomou nota e a mediados de xaneiro ordenou o seu ingreso en prisión.
Por iso, á parte dos 19 condenados das black que normalmente irían ao cárcere se se confirman as súas condenas de máis de dous anos, idéntico camiño poderían seguir outros 14 que están xusto nesa fronteira.