A Consellería de Cultura iniciou a redacción dun proxecto destinado á rehabilitación deste pequeno templo lalinense con oito séculos de historia
26 abr 2015 . Actualizado ás 11:04 h.Case un ano despois da súa inclusión na lista vermella de Hispania Nostra, a igrexa de Santa Eulalia de Palio atopa quen a salve do abandono e a ruína. Desde o Obispado de Lugo apúntase o inicio da redacción dun proxecto por parte da Consellería de Cultura destinado a rehabilitar este templo protorrománico lalinense con oito anos de historia ás súas costas.
O 27 de maio do ano pasado, a inclusión do templo na lista vermella disparou de novo as alarmas e puxo o foco nesta pequena igrexa, unha xoia á que a falta de culto foi relevando ao esquecemento. Por aquel entón os veciños cifraban en ao redor de medio século o tempo que facía que non soaban as campás en Palio anunciando o inicio dos oficios relixiosos.
Despois de ser pechada ao cultura, a deterioración foise facendo máis patente a cada ano que pasaba. A única actuación nestes anos foi a colocación dunha cuberta metálica, alzada sobre postes do mesmo material e que daban unha imaxe de igrexa con chapeu. O custo fosen seis mil euros, das arcas do Concello de Lalín e que tiñan como obxectivo servir de parche á espera de que Patrimonio actuase.
O pasado ano, o Concello volveu sumarse a esta reclamación dunha actuación no templo que frease a deterioración, que xa é moi importante. Unha sensibilidade que expresaba tamén o concelleiro de Urbanismo e agora conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, cuxo departamento iniciou agora a redacción dun pequeno proxecto destinado a rehabilitar esta xoia cultural. En 1890 o Obispado fixo desaparecer a parroquia de Palio e a freguesía pasou a depender de Cercio e de Rodís. A división non foi efectiva ata 1901.
Tras a denuncia de Hispania Nostra, desde o Obispado de Lugo asegurábase descoñecer o estado ruinoso da igrexa de Palio e posteriormente demandaba xa á Xunta a súa reparación, que agora se afronta. Miguel Gómez, delegado de Patrimonio da Diocese de Lugo, lembraba xa hai un ano o inxente patrimonio co que conta a igrexa e a imposibilidade de acometer obras, destinando os fondos ás actuacións máis urxentes sinalando que o convenio mixto existente coa Xunta contaba cunha dotación de 22.000 euros para reformas e conservación do patrimonio.
O círculo lítico de Castrotión na Estrada e o Pazo de Bergazos sumáronse á lista vermella de Hispania
Pouco despois da entrada da igrexa de Santa Eulalia de Palio na lista vermella de Hispania Nostra, o colectivo incluía entre os bens en perigo o do círculo lítico de Castrotión, na Estrada. A este sumábase hai pouco o Pazo de Bergazos en Lalín, de propiedade privada e que tamén se atopa nun total estado de ruína e de abandono.
En Palio, á choiva que foi facendo unha acción silenciosa ao longo destes anos, engádese o po e a maleza que invaden o templo. No interior, faise necesario camiñar entre cascotes. A cuberta, de madeira e teza, atópase decaída e as imaxes permanecen no interior, amontoadas na zona máis resgardaba. Presentan un estado deplorable, do mesmo xeito que os retablos barrocos ou os misales. Os muros e o tellado claman por unha actuación urxente.
Un clamor en 1995 que empezou con pingueiras no corazón
En 1995 o Concello de Lalín puxo xa en marcha un proxecto para restaurar a igrexa a través dunha escola-taller, pero as obras frustráronse naquel momento despois de que Patrimonio non autorizase os traballos. No escrito remitido naquel momento pola Xunta ao Concello apuntábase que os traballos debían quedar pendentes ata que se redactase un novo proxecto de execución. Dous anos despois. As condicións do templo xa eran pésimas e as pingueiras eran numerosas, facilitando a entrada de auga polo tellado ao corazón da igrexa e contribuíndo a acelerar a súa deterioración.
De aí, despois a estrutura que cubría o tellado, a fin de frear a entrada de auga e dada a imposibilidade de afrontar outro tipo de rehabilitación.