O Nacional de Cine distingue a carreira diversa de Fernando Trueba

Xesús Fraga
Xesús Fraga LA VOZ

CULTURA

benito ordoñez

O galardón premia a súa traxectoria como director, produtor e guionista

15 jul 2015 . Actualizado ás 01:02 h.

En máis de corenta anos de carreira Fernando Trueba (Madrid, 1955) fixo de todo no cine: coñéceselle especialmente por ter dirixido soados éxitos como O ano das luces, Belle Époque ou A nena dos teus ollos, pero tamén exerceu de produtor, guionista, crítico e foi presidente da Academia de Cine. Máis aló da calidade da súa filmografía, unha traxectoria «indiscutible», segundo o xurado que lle outorgou onte o Premio Nacional de Cinematografía, dotado con 30.000 euros e convocado polo Ministerio de Cultura, distínguese tamén «o seu labor en defensa da profesión cinematográfica desde os inicios da súa carreira», cando fundou a revista Casabranca e escribía críticas.

Igual de diversos son as formulacións desde o que encarou o cine, desde a comedia clásica de Belle Époque ou Two Much, o drama e suspense do soño do mono tolo, as adaptacións literarias do enmeigo de Shanghái -Juan Marsé- e O baile da vitoria -Antonio Skármeta- ou a animación de Mozo e Rita, que entronca co seu outra paixón, o jazz, que desenvolveu como produtor de Rúa 54 ou Old Man Bebo.

«Nunca concibín unha película como unha segunda parte de outra», afirma Trueba. «O que importa é facer unha película boa, a mellor que poidas, e facelo de forma libre e independente, que ninguén che marque a dirección», reiterou onte, tras saber, á volta dun paseo, da concesión do galardón. «Nunca soñei con premios senón con facer as películas que me gustaban de neno, é por iso polo que loitamos», engadiu. No seu caso, o cineasta que marcaba os seus pasos non era outro que Billy Wilder, unha influencia asimilada e homenaxeada de forma case explícita en Two Much, un filme rodado en Hollywood -«pero con produción española», como insiste Trueba e que contribuíu en boa medida ao soño americano do seu protagonista, Antonio Banderas.

Estados Unidos xa recoñecera e agradecido esas chiscadelas co Óscar á mellor película de fala non inglesa a Belle Époque, unha cinta que en España cultivou nove premios Goya, un éxito que pouco despois estaría preto de repetir A nena dos teus ollos, con sete figuras. Hollywood volveu mirar na súa dirección cando Mozo e Rita foi candidata a un Óscar que finalmente non gañaría. Esta proxección non foi allea á decisión do xurado, que destacou onte «o recoñecemento internacional que conseguiu o cine español grazas aos éxitos obtidos polas súas películas».

Adaptación de Ánxel Fole

Antes de debutar coa longametraxe Ópera prima en 1980, Fernando Trueba xa filmara media ducia de curtos e participado en proxectos doutros cineastas. Como o galego Enrique Baixeras, a quen Trueba seguiu en 1976 ao val de Quiroga para rodar Ou cadaleito -unha adaptación do conto de Ánxel Fole con guion de Francisco Taxes- en calidade de axudante de dirección, unha figura ata agora única na súa filmografía. Ambos, Trueba e Baixeras, coñecíanse da Facultade de Ciencias da Información de Madrid. Ópera prima estaba protagonizada por outro amigo daquel círculo, Óscar Ladoire, quen en 1982 tamén debutou tras a cámara, coa contratempo, con axuda de Trueba no guion e como produtor. A historia desenvolvíase en gran medida en Galicia, e durante aquel traballo Trueba percorreuna a en varias ocasións.