Víctor Bautista Hernández (Murcia, 1975) é o responsable de cirurxía cardíaca infantil e congénita do Chuac.
13 jun 2017 . Actualizado ás 05:00 h.Víctor Bautista Hernández (Murcia, 1975) é o responsable de cirurxía cardíaca infantil e congénita do Chuac. Desembarcou no Materno Teresa Herrera no 2009 tras traballar en Madrid e durante tres anos no Hospital de Nenos de Boston, adscrito á Universidade de Harvard. Foi Alberto Juffé, o cirurxián que montou o servizo en Galicia e con el o milagre do transplante nesta esquina do país, o que foi a convencelo EE. UU. para que se sumase a un proxecto cos máis pequenos ao lado de Francisco Portela, que este ano deixou a sección pediátrica en mans deste murciano capaz, entre outras cousas, de darlle a volta a un corazón do revés do tamaño dunha laranxa pequena. O dono dese latexado, de dous anos, está xa en casa tras unha intervención complexa e que só levan a cabo contados especialistas en Madrid e Barcelona.
-Por que A Coruña?
-Aquí había un servizo de cirurxía cardíaca recoñecido en España e ademais con unidade de congénitas. Eu quería facer un pouco de todo, pero tiña moito interese nas cardiopatías congénitas. Aquí atendemos a calquera paciente que as sufra, independentemente da idade. De feito, aos adultos operámolos arriba, no Hospital Universitario A Coruña.
-E agora é o xefe da sección pediátrica.
-É unha gran responsabilidade posto que somos centro de referencia. E supón tamén moito traballo, porque ser o único centro da comunidade onde se opera de corazón a un neno, incluídos os recentemente nados, é moi importante. Galicia ten tres servizos de cirurxía cardíaca, en Vigo, Santiago e A Coruña, pero o único que fai diferente ao de aquí é o transplante de corazón e a cirurxía cardíaca infantil e congénita, que son programas exclusivos do Chuac.
-Con pacientes moi especiais.
-Operamos ao ano a uns cen nenos e a verdade é que nos veñen casos moi especiais, algúns rexeitados noutros centros.
-O ministerio designounos centro de referencia para toda España en cardiopatías complexas.
-Ao redor do 5 % dos pacientes son de fóra de Galicia, sobre todo de Asturias e León. É complicado, porque o seu demarcación histórica lles empurra a levar aos nenos á Paz. A inercia tira cara ás grandes capitais: Madrid, Barcelona...
-Os resultados aválanos.
-Os nosos resultados son bos, historicamente moi bos, diría. E non por fardar. En adultos levamos moitos anos sen mortalidade e en infantil os números son moi bos. Son pacientes moi complicados, a algúns fáltalles medio corazón... Temos moita experiencia en operacións complexas, como a tetralogía de Fallot, con moita casuística e mesmo imos operar a outros centros. En cirurxía neonatal, o que máis temos son trasposiciones dos grandes vasos do corazón. Son intervencións que se fan en poucos centros de España.
-Como a do corazón ao revés, que é a primeira vez que se fai con éxito en Galicia.
-Si, saíu ben. Pero os médicos somos reféns do noso propio discurso. Non sempre o solucionamos todo, e non todo vai ben sempre. E teño que dicir que aínda que a cirurxía cardíaca é polo que moitos nenos destes veñen aquí, isto non é posible sen os cardiólogos pediátricos, intensivistas, anestesistas, as enfermeiras... Profesionais altamente cualificados indispensables para que todo salga ben.
-Gaña a satisfacción neses casos, non?
-Por suposto, leste é un traballo moi satisfactorio. Pero tamén é un traballo de noites sen durmir. É difícil comprender a morte, e menos a dunha criatura. É un drama e ás veces pasa. Por suposto alégrasche cando todo sae ben, pero o caso que se queda na memoria e lévasche a casa é o do neno que non sae adiante, que foi mal, a complicación... Sempre pensas se se poderían ter feito as cousas doutro modo.
Un programa que evita ás familias percorrer centenares de quilómetros
Bautista insiste na importancia de que Galicia teña unha unidade como a súa porque, aínda que as cardiopatías congénitas son pouco frecuentes, de non existir os pacientes terían que derivarse a outras comunidades, co quebranto que supón «Leste é un programa a coidar dentro do sistema galego -di- porque os nenos, que adoitan necesitar varias operacións, son atendidos na súa terra sen ser trasladados».
-Suficiente para xustificar a súa existencia, non?
-Si, pero queremos aumentar a casuística con enfermos de comunidades limítrofes. Hai que protocolizarlo, porque hai risco de que se perda. Estas cousas tan tecnificadas e especializadas, nas que ademais nos movemos en cifras limitadas, se non hai unha actitude proactiva e apoio para manter o volume de adestramento... Se se perde, pacientes con cardiopatías relativamente sinxelas terán que coller o coche e facerse 500 quilómetros. E non só unha vez.