Compostela nárrase a si mesma

Ao SOL

Atlas

A tradición festiva do Apóstolo proxectouse sobre a fachada do pazo de Raxoi

25 jul 2017 . Actualizado ás 10:10 h.

Pintouse a si mesma. Usou como lenzo a fachada do Pazo de Raxoi. A base de luz foi trazando os seus propios contornos, facendo saír a memoria das festas no centro mesma da festa. Galoparon de novo os cabalos na festa do Cendal, desexosos de facerse con ese pano de tea finísima, signo da vitoria. Non o facían desde finais do século XVIII. As pinceladas foron dándolle cor aos recordos, que xurdían vívidos da pedra milenaria. Santiago narrábase a si mesmo antes de estalar en festas.

Así que a noite dos lumes falou de lume. Da queima da fachada neomedieval que se iniciou no século XIX e repetiuse ano a ano, cada 24 de xullo, cada véspera de Santiago, ata fai catro. E como un espello, Raxoi ía reflectindo as fachadas efémeras que se instalaron cada noite dos lumes diante da escalinata de acceso á catedral.

Sobre o Concello foron pasando os seis modelos, un a un, que sacou da historia o labor de documentación de Acciona . Debuxou Manuel Prado e Valo a primeira en 1852. No ano santo de 1880 substituíuse por unha neomudéjar. Deseñouna Faustino Domínguez Coumes-Gai. Ardeu durante cen anos. Ata que no 2000, do arquivo municipal rescataron unha fachada neogótica. Daniel García Vaamonde púxoa sobre o papel, en 1897. Nunca ardera ante o Apóstolo. A Guerra de Cuba , por aquel entón, impediu executala.

E entón, sobre o lenzo trazouse o propio lenzo. E apareceu Carlos Lemaur, o ingenieroque viaxou desde Francia a Compostela para completar a praza na que miles de persoas asistiron pampas á reconstrución do Pazo de Raxoi, que volveu levantarse pedra a pedra, fiestra a fiestra. Desde os cimentos ata a portada. Desde os soportais ata a batalla de Clavijo. E de súpeto, a sorpresa. Volvía verse o Pórtico da Gloria. Sobre a fachada de Raxoi, o parteluz. O Apóstolo saudaba.

E pintouse a Santiago. En Europa. En Asia. E tamén en Latinoamérica . Apareceu o Apóstolo do Románico. Do Gótico. E da sociedade contemporánea. Era un cadro. E unha escultura. Tamén hai moitas nas vidreiras. Alí estaba, con pose pensativa. A lombos do cabalo branco. Coa cuncha. Sempre coa cuncha. Un repaso polas representacións artísticas da figura xacobea ao longo da historia da arte deixou claro que a esquina de Europa cruzou todas as fronteiras.

Segue sendo a esquina de Europa cos seus hórreos. O pazo de Raxoi converteuse nun deles, cuberto de vexetación e no seu centro apareceu un grupo de pandereteiras de Cantigas e Agarimos, que interpretaron un tema tradicional. E desta esquina de Europa saíron tamén grandes nomes, que tamén tiveron a súa homenaxe visual: Rosalía de Castro, Montero Ríos, Valle-Inclán ou Díaz Pardo.

Pasaban os minutos, e no ambiente empezaba a respirarse a pólvora. Os que abriron a xornada encargáronse tamén de despedila. Como mellor saben facelo. Con festa. Sobre un colorido fondo, volveron os cabezudos. Os que saíron á mañanciña. Cando a Berenguela tocaba as doce badaladas. E animaron as rúas de Compostela. E co reloxo a piques de tañer outras doce veces, regresaron ao Obradoiro. Para bailar. Para lembrarlle a todos que esta é unha noite de festa.

Zumbó o primeiro foguete. E o ceo estalou en mil estrelas. Sobre Santiago, máis de catrocentos quilos de pólvora para que o lume, como non podía ser doutro xeito, fixese acto de presenza. Un lume que durante uns segundos comunicou Raxoi coa catedral. Centos de cores abriron os ollos no Obradoiro. Pero tamén na Alameda.

E aplaudiron desde todos os puntos de Santiago ao escoitar, e sobre todo ver, que estalara a festa. Cinco minutos finais de pólvora, tras os que miles de persoas deixaron de mirar ao ceo. E preparáronse para vivir a noite. A máis especial que ten Compostela.

Novidades Carminha e un novo pase do espectáculo audiovisual

As prazas de Santiago estarán de novo cheas de actividade ao longo desta xornada. Os que onte non gozaron do espectáculo dos Lumes do Apóstolo no Obradoiro poderán ver hoxe a montaxe audiovisual proxectado sobre a fachada do Concello. Haberá dous pases, ás 22.30 e ás 23.30. Pouco antes, ás 22 horas, Jay, Bifannah, Novidades Carminha, Bala e Comando Katana subirán ao escenario na praza dá Quintana. A partir das 22.30 a orquestra Aché porá o punto de verbena ás festas do Apóstolo. Será no paseo central da Alameda. E ás 23 horas, na praza do Toural actúa a Orquestra Xuvenil de Estudo da escola de música.

En Mazarelos, desde as 11 ás 21 horas celebrarase a Romaría dous Libros, con debates, presentación de obras e talleres. A tradición chega da man da Feira Cabalar, que terá lugar durante toda a mañá en Amio.

No campus sur continúa o Festigal, con diversas charlas, que comezarán ás 14 horas, espazo de venda de libros e artesanía, e un café concerto.