Patrocinado por Patrocinadopor

O final da «Marela» e a «Gallarda»

Xoán Ramón Alvite Alvite
xoán ramón alvite REDACCIÓN / LA VOZ

AGRICULTURA

MARCOS MÍGUEZ

En Galicia está a perderse o costume de pórlles nome ás vacas porque o sector está cada vez máis profesionalizado e os animais identifícanse con números

26 feb 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

Paloma , Marquesa e Lucera van camiño de converterse en números. Apenas se bautizan xa vacas en Galicia, agora identifícanse. A gandería leiteira cambiou tanto que ata resulta estraño ver animais pastando polos prados. A vaca, tal e como está o prezo do leite, xa nin sequera é o símbolo da economía humanamente repartida que sentenciaba Castelao.

Para ben ou para mal, os gandeiros hanse convertido en empresarios. E as reses, en máquinas de producir. Determinados xestos de romanticismo deixan de ter espazo nun sector tan profesionalizado e competitivo. «Temos un sistema informático que identifica ao animal por un sensor que ten na pata e que permite asocialo co número do crotal que ten na orella. Podemos saber cantos litros de leite dou ou incluso se estivo en celo con só mirar o seu número no ordenador. O do nome, a estas alturas, xa carece de importancia», apunta un granxeiro de Mazaricos. É unha realidade que se estende pola práctica totalidade das ganderías galegas máis punteiras.

Os datos do Control Leiteiro así o confirman. Das cen mellores vacas en produción do 2015 (os datos do pasado ano aínda non están publicados), 74 están identificadas por un número e non por un nome. E, das nomeadas, ningunha chámase Pastora, Gallarda ou Parrula a secas. Teñen un nome composto que evidencia que ata a forma de bautizar cambiou notablemente.

Tres denominacións

As vacas de agora contan nada menos que con tres denominacións como é o caso de Blanco Asia ET (vaca gran campioa do concurso autonómico celebrado en Silleda hai menos dun mes). Ou teñen mesmo catro, como sucede con Rey 547 Sorrisos Sid, reserva gran campioa nese mesmo certame. En ambos os casos o primeiro nome é o que identifica a granxa de procedencia -Gandería Blanco e Gandería Rey , respectivamente-. O seguinte é a denominación do propio animal -Asia e 547 Sorrisos-. E o último o do semental do que é filla, nun caso é o touro canadense Sid mentres que no outro as siglas ET (acrónimo inglés de Embryo Transfer) apuntan a que a res procede dun transplante de embrións.

ALBERTO LÓPEZ

Ben é certo que nunca viviron tan cómodas nin con tantos coidados como na actualidade -cow confort é o termo anglosaxón co que se designa no gremio gandeiro a disciplina que busca custe o que custe o benestar animal-, pero as vacas van camiño de perder parte desa esencia que atesouraban cando case tiñan a consideración de animais de compaña, de membros da familia. De cando compartían vivenda cos seus donos e mesmo eran a única calefacción de moitos fogares.

Hai tempo saíu á luz un estudo da Universidade de Newcastle (Reino Unido) que aseguraba que as vacas nomeadas daban ao ano 214 litros de leite máis que as anónimas. Os seus autores argumentábano incidindo na suposta capacidade do rumiante de sentir o aprecio do seu dono ao chamalas polo seu nome. Cuesta crelo. Pero, de ser certas tales conclusións, significaría que as granxas galegas están a deixar de producir máis de 60 millóns de litros anuais por unha simple cuestión de cariño. Un castigo merecido por querer converter ás Linda, Pinta e Branca de toda a vida nun simple número.

De «Pantoja» a «Gaga» e «Beyoncé»

Os gandeiros están perdendo o costume de pór nomes ás súas vacas, pero non o enxeño para elixilos. De feito, sorprenden os criterios utilizados por algunhas á hora de bautizar aos seus animais. Hainos que tiran polo deporte con reses alcumadas Cristiá, Ronalda, Mouriña ou Guardiola. Outros prefiren o mundo do espectáculo e gustan de ter nos seus cortellos a Shakira , Gaga, Pantoja ou Beyoncé, mentres que os máis monárquicos apostan por opcións máis sobrias, como Letizia, Leonor, Sofía e por outras menos convencionais como Borboa ou Corinna.

Outros directamente intentan axustar o nome á procedencia do animal -Alemá, Suíza ou Danesa son exemplos-, ás súas características físicas (Branca, Negra, Tetuda, Cornuda) ou mesmo ao seu comportamento na granxa, como no caso de Pasmona , Tranquila ou Comedora.

Ata os sementais vacúns acostuman ter nomes curiosos do estilo Melendi, Ferrari Rojo ou Gayoso.